برخی ناظران بینالمللی میگویند رهبران جمهوری اسلامی ایران در پی ایجاد یک جنگ دیگر میان حزبالله لبنان و اسرائیلاند، بلکه توجه جهانی بر اعتراضات ایران را منحرف کنند
وبسایت هیل در روز پنجشنبه، ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲، با انتشار مقالهای بهقلم اریک مندل، کارشناس مسائل خاورمیانه، به بررسی درگیریها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل بر سر انتقال سلاح از ایران به لبنان پرداخت.
اریک مندل در ابتدای این مقاله مینویسد نظام جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی راههای زیادی بهمنظور ارسال سلاح به نیروهای نیابتی خود در منطقه، خاصه حزبالله لبنان، در اختیار ندارد، چون «مسیرهای مستقیم» برای این امر تحت نظارت نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا و دستگاه امنیتی اسرائیل قرار دارد.
نویسنده این مقاله بهعنوان مثال به مسیر واقع در مرز عراق و سوریه، که در نزدیکی منطقه التنف، قرار دارد اشاره میکند و مینویسد برای جمهوری اسلامی ایران این مسیر «مستقیمترین» راه رساندن سلاح به نیروهای نیابتیاش در سوریه و لبنان محسوب میشود، اما استقرار نیروهای نظامی آمریکا در پایگاهی کوچک در این منطقه کار را برای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دشوار کرده است.
بنابراین نیروهای سپاه پاسداران مجبورند تا عملیاتهای ارسال سلاح به سوریه و لبنان را از مسیر دیگری واقع در شهر مرزی ابوکامل انجام دهند؛ راهی که نیروهای امنیتی دولت اسرائیل آن را بهطور کامل رصد میکنند و در سالهای اخیر یک «بازی موشوگربه» را به نظامیهای وابسته به جمهوری اسلامی ایران تحمیل کردهاند.
با اینوجود، بهنقل از مندل، نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای نیل بهمقصود خود راه جدیدی پیدا کردهاند: ارسال سلاح بهوسیله هواپیماهای غیرنظامیای که از تهران به مقصد فرودگاه بیروت پرواز میکنند؛ فرودگاهی که در کنترل کامل حزبالله لبنان است.
این خبر نخستین بار در روز شانزدهم آذر ماه سال جاری و بهوسیله شبکه خبری العربیه منتشر شد. العربیه در گزارش خود از قول منابعی که به نامشان اشاره نکرد مدعی شد شرکت هوایی «معراج» در انتقال تسلیحات حساس نظامی به لبنان از طریق فرودگاه بیروت به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یاری میرساند؛ ادعایی که مقامهای دولت لبنان دو روز بعد آن را تکذیب کردند.
حالا اریک مندل در تکمیل این خبر مینویسد جمهوری اسلامی ایران نه تنها از طریق فرودگاه بیروت به ارسال سلاح برای حزبالله لبنان مبادرت میکند، بلکه تعدادی کارخانه اسلحهسازی نیز در اطراف این فرودگاه مستقر کرده و به این واسطه از مناطق غیرنظامی پوششی برای پنهان کردن تسلیحات نظامی ساخته است. مندل در اثبات ادعایش به برخی تصاویر هوایی تهیه شده از سوی «سازمان تحقیقاتی اسرائیل» ارجاع میدهد که در آنها کارخانههای اسلحهسازی واقع در محله عبا و جناح در مجاورت یک شرکت گاز و یک مدرسه دیده میشوند؛ تاکتیکی که، بهگفته نویسنده مقاله، بر اساس قوانین بینالمللی جنایت جنگی بهحساب میآید و نیروهای حماس نیز در نبردهای خود علیه اسرائیل از آن استفاده میکنند.
با اینحال مندل مینویسد در حال حاضر فرودگاه بیروت در «رادار» نیروهای امنیتی دولت اسرائیل قرار گرفته و به همین امر نیز احتمال وقوع یک درگیری بزرگ میان اسرائیل با نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، علیالخصوص حزبالله لبنان، را تشدید کرده است.
از اینرو ناظران بینالمللی و همچنین رسانههای اسرائیل بر این باورند که حمله اسرائیل به حزبالله لبنان، آن هم در خانه این گروه تروریستی، میتواند انتقامجویی این گروه شبهنظامی وابسته به جمهوری اسلامی را در پی داشته باشد و «بیتالمقدس» را در تهدید قرار دهد؛ چون، بهباور این گروه از ناظران، حزبالله لبنان از توان رزمی قابل توجهی در مقابل اسرائیل برخوردار است.
این گروه از ناظران میگویند وضعیت فعلی، و تلاش برای پرهیز از بهوجود آمدن جنگی دیگر میان حزبالله و اسرائیل که دولت متزلزل این کشور را به پرتگاه سقوط کامل هدایت میکند، نیازمند آن است تا دولت ایالات متحده آمریکا از نفوذ خود استفاده کند، و مثل مورد توافق اسرائیل و لبنان بر سر تعیین مرزهای دریایی دو کشور، گروههای اجتماعی مختلف لبنان را قانع کند که درگیر شدن لبنان در یک جنگ دیگر با اسرائیل بهنفع هیچکدام نیست، بلکه به این واسطه حزبالله هم از رویارویی نظامی با اسرائیل پرهیز کند.
اما از سوی دیگر مندل، بهنقل از ناظران بینالمللی، مینویسد این احتمال وجود دارد که جمهوری اسلامی حزبالله لبنان را وارد جنگی با اسرائیل کند تا خود بتواند از میانه این درگیری تمرکز جامعه جهانی بر اعتراضات داخلی ایران را به سمت دیگری منحرف کند؛ اقدامی که شاید بتواند کمی از فشارهای بینالمللی بر تهران را کاهش دهد.
با تمامی این اوصاف این کارشناس مسائل خاورمیانه مینویسد، جدای از انگیزه تهران و همچنین ماهیت چپ یا راست دولت حاکم بر اسرائیل، دو موضوع مهم تغییری نخواهد کرد: نخست آنکه اسرائیل اجازه حضور دائمی جمهوری اسلامی در سوریه را نمیدهد و دوم اینکه فرایند ارسال تسلیحات به حزبالله لبنان را هر چه بیشتر کُند خواهد کرد.
نویسنده این مقاله در انتهای مطلب خود تاکید میکند که باید امیدوار بود تا دولت ایالات متحده آمریکا تمامی ابزارهای دیپلماتیک خود را بهکار اندازد و جمهوری اسلامی را قانع کند که استفاده از فرودگاه بیروت برای انتقال سلاح به حزبالله را متوقف کند، چون در غیر این صورت آتش جنگ میان اسرائیل و لبنان شعلهور خواهد شد و موقعیت متزلزل منطقه خاورمیانه را از آنچه هست متزلزلتر میکند.