سینا علینژا
در روزی که اسرائیل شاهد مرگبارترین حمله از زمان جنگ ۱۹۷۳ اعراب و اسرائیل بود، بسیاری این سوال را مطرح کردند که آیا ایران – به عنوان حامی بزرگ حماس – نقشی در این عملیات داشته است.
قاضی حمد، سخنگوی حماس، روز شنبه در پاسخ به سوال مجری برنامه «نیوز آور» بیبیسی که پرسید «در این عملیات چقدر از حمایت ایران برخوردار بودید» گفته است: «من افتخار میکنم که خیلی کشورها به ما کمک می کنند. ایران به ما کمک میکند. کشورهای دیگر به ما کمک می کنند. یا با پول یا با سلاح یا حمایت سیاسی که مشکلی ندارد.»
از یک طرف پاسخ او درباره کمک ایران کلی به نظر میرسد، اما از طرف دیگر او در پاسخ به سوال واضح مجری بیبیسی کمک ایران به انجام این عملیات را رد نمیکند.
حمله بیسابقه نیروهای حماس در داخل خاک اسرائیل دستکم ۲۵۰ کشته به جا گذاشته و شمار کشتهها در حملات اسرائیل به غزه هم به بیش از ۲۳۰ نفر رسیده و همچنان رو به افزایش است.
دولت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، تحت فشار است که به تلافی این حمله گسترده و بیسابقه اقدامی اساسی انجام دهد.
در تهران یحیی رحیم صفوی مشاور نظامی رهبر ایران روز شنبه از حملات روز شنبه حماس به اسرائیل، حمایت کرد.
حساب توییتری (اکس) علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، هم با به اشتراک گذاشتن ویدئویی که در آن گروه بزرگی از غیرنظامیان اسرائیلی درحال فرار از حمله پیکارجویان فلسطینی هستند، به انگلیسی نوشت: «به خواست خدا سرطان رژیم اشغالگر صهیونیستی به دست مردم فلسطین و نیروهای مقاومت در سراسر منطقه ریشه کن خواهد شد. #طوفان الاقصی»
شرکت اکس این توییت را محو کرده و گفته مقررات اکس را نقض کرده اما ممکن است «به دلیل نفع عمومی لازم باشد همچنان در دسترس بماند.»
از سوی دیگر در ایران بسیجیان و حامیان حکومت در میدان فلسطین تهران و شهرهای دیگر حمله حماس را جشن گرفتهاند.
کاخ سفید اما گفته شواهدی ندیده است که جمهوری اسلامی ایران در پشت حمله حماس بوده باشد.
روزنامه گاردین به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشت: «ما چیزی نداریم که نشانه مشارکت ایران در جزئیات رویدادهای امروز باشد. اما از نظر حمایت کامل ایران از حماس، باید گفت که بدون حمایت ایران طی سالهای طولانی و دههها حماس اصولا وجود نمیداشت. برای همین است که ما همچنان ایران را مسئول حمایت از گروههای تروریستی، چه حماس باشد چه حزب الله لبنان می شناسیم.»
در این روز همچنین بسیاری از منتقدان معامله اخیر دولت بایدن با ایران اشاره کردند که این توافق ایران را برای کمک به گروههایی مانند حماس جسورتر کرده است.
توافق اخیر با آزادی چند زندانی آمریکایی و همچنین رفع انسداد مشروط از شش میلیارد دلار داراییهای ایران در کره جنوبی همراه بود.
آدریان واتسون سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در توییتی با اشاره به آزاد شدن پولهای ایران نوشت: «میتوانم واقعیت را روشن بگویم: حتی یک سنت از این منابع هم خرج نشده، و وقتی خرج شود، فقط برای چیزهایی مثل غذا و دارو برای مردم ایران خواهد بود.»
او افزود: «این منابع مطلقا هیچ ربطی به حملات وحشتناک امروز ندارد و این اولین بار نیست که سوءاطلاعاتی منتشر میشود.»
اما ژیائو وانگ، محقق آمریکایی دانشگاه پرینستون که سال ۲۰۱۹ پس از بیش از سه سال حبس در زندان اوین تهران آزاد شد در توییتی نوشت: «سخنگوی شورای امنیت ملی گستاخانه دروغ می گوید. معامله پرداخت خونبها به ایران، یعنی تسلیم شدن در برابر فشار تهران و قبول آنچه میخواهد، مستقیما به مناقشه نیابتی تهران با اسرائیل دامن زد. دولت بایدن باید از نظر سیاسی بهای سنگینی از این بابت بپردازد.»
از طرف دیگر در روزهای اخیر یک عضو ارشد حماس در تهران گفته بود که عادیسازی روابط اسرائیل با کشورهای عرب منطقه «مهمترین تهدید» برای فلسطینیهاست.
به گزارش صداوسیمای جمهوری اسلامی، اسامه حمدان عضو حماس روز دهم مهر ماه در نشست عمومی «کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی» در تهران گفته بود: «مهمترین تهدیدی که در حال حاضر برای فلسطین وجود دارد، این است که رژیم صهیونیستی به دنبال عادیسازی روابط با کشورهای مختلف است.»
او با تاکید بر اینکه «عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی ظلمی در حق همه فلسطینیهاست» افزود: «باید در برابر چنین طرحی بایستیم و مقاومت کنیم.»
در همان زمان علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران در دیدار با سفرای کشورهای اسلامی گفته بود «قمار عادیسازی روابط» با اسرائیل «سراسر باخت است» و «اسرائیل رفتنی است».
این اظهارات در حالی مطرح شد که عربستان ظرف یک هفته میزبان دومین وزیر اسرائیل بود و آمریکا به دنبال عادیسازی روابط ریاض و تلآویو.