سیارکی به بزرگی یک اتوبوس حدود نیمه شب به وقت گرینویچ از کنار زمین عبور کرد.
فاصله عبور سیارک ۲۰۲۳ بییو از کنار زمین بسیار کمتر از فاصله ماهوارههایی است که هم اکنون به دور کره زمین میگردند. پیشتر اخترشناسان گفته بودند که جای نگرانی نیست و قرار نیست این سیارک دردسری برای ساکنان زمین درست کند.
سیارک ۲۰۲۳ بییو حوالی نیمه شب به وقت گرینویچ از حوالی آمریکای جنوبی به زمین نزدیک شد و بعد با قوسی به دوردست رفت.
همانطور که برآورد شده بود در نزدیکترین نقطه، این سیارک به حدود ۳۶۰۰ کیلومتری زمین رسید که از فاصله بسیاری از ماهوارهها با زمین کمتر است.
حرکت و عبور نزدیک این سیارک از کنار کرهزمین همین هفته گذشته و توسط یک اخترشناس آماتور به نام گینادی بوریسف شناسایی شد که مشغول تماشای ستارهها در منطقه نوآچنی کریمه بود؛ شبه جزیرهای که روسیه در سال ۲۰۱۴ از خاک اوکراین جدا و به خود الحاق کرد.
از لحظه شناسایی این سیارک، دانشمندان با زیر نظر گرفتن آن و بررسی بزرگی و مهمتر از همه مداری که در آن در حال حرکت است توانستند مسیر عبور آن از مجاورت زمین را حساب کنند و اطمینان یابند که این خرده-سیارک به زمین برخورد نخواهد کرد.
با این حال ورود این سیارک به گنبد ماهوارهای بالای زمین که با فاصلهای حدود ۳۶ هزار کیلومتر دور زمین قرار دارد و هزاران ماهواره را در خود جای داده، توجه اخترشناسان را به خود جلب کرده است.
آن طور که مسیر و مدار حرکت سیارک ۲۰۲۳ بییو شناسایی شده بود، احتمال اینکه با یکی از ماهوارهها در مدار زمین برخورد کند بسیار، بسیار کم بوده است.
این سیارک در حدود ساعت ۲۷ دقیقه بامداد به وقت گرینویچ یعنی ساعت ۷ و ۲۷ دقیقه شب به وقت شرق آمریکا به نزدیکترین فاصله خود با کره زمین – یعنی ۳۶۰۰ کیلومتری – رسید.
سیارکها که مثل سیارات دور خورشید میگردند مصالح ساختمانی باقی مانده از مراحل اولیه تشکیل منظومه شمسی هستند. این سنگها در موارد خیلی نادر ممکن است در مسیر برخورد با زمین قرار گیرند.
در سال ۲۰۰۴ سیارکی به نام آپوفس به قطر ۳۴۰ متر کشف شد که یکی از بزرگترین تهدیدها برای زمین حساب میآمد، اما آژانس فضایی آمریکا در سال ۲۰۲۱ تایید کرد که این سیارک حداقل تا سال ۲۱۲۱ تهدیدی برای زمین نخواهد بود.
اما منجمان – حتی آماتورها که این روزها به لطف پیشرفت فناوری به دوربینهای قدرتمندی برای عکس برداری از آسمان شب مجهز هستند – گهگاه اجرام تازهای را کشف میکنند. بنابرین وجود مکانیزمی برای دفع خطر بالقوه آنها ضروری است.
ناسا سال پیش برای تغییر مسیر حرکت یک سیارک ۱۶۰ متری به نام دیمورفوس تلاش کرد که موفق بود.
ماموریت دارت ناسا در ماه سپتامبر گذشته به این سیارک که دور سنگ خیلی بزرگتری می گردد اصابت کرد و مسیرش را کمی تغییر داد.
این سنگ زمین را تهدید نمی کرد اما هدف این ماموریت محک زدن یک استراتژی بالقوه برای دفاع از زمین در برابر اجرامی است که ممکن است سیاره ما را تهدید کنند.
دانشمندان گفتند دستاورد دارت ثابت میکند که این استراتژی کارآمد است، به شرطی که زود انجام شود و سیارک خیلی بزرگ نباشد.
کارشناسان معتقد بودند حتی اگر ۲۰۲۳ بییو در مسیر برخورد با کره زمین بود، با توجه به حجم آن -یک اتوبوس- نمیتوانست خسارت جدی پدید آورد.
با این حال، این که سیارکی به این بزرگی در حال ورود به گنبد ماهوارهای دور زمین بوده و وجود آن تا هفته گذشته و به همت یک اخترشناس آماتور، شناسایی نشده بود، موجب تعجب کارشناسان شده است.
پروژههای بزرگی در نقاط مختلف جهان برای شناسایی سیارکهای با حجم بزرگتر در اطراف زمین و یا در حال حرکت به سوی کرهزمین در جریان است تا با شناسنامهدار کردن آنها مانع از بروز آسیب فراوان آنها در صورت برخورد با زمین شود.
سیارک ۲۰۲۳ بییو با ابعاد ۳ و نیم متر در ۸ و نیم متر حتی اگر مستقیما به سمت زمین میآمد هم به احتمال زیاد با نزدیک شدن به جو زمین متلاشی میشد و البته موجب پدید آمدن یک گوی آتش بزرگ میشد.
اما به احتمال زیاد همگی سیارکهای بزرگ و هیولا مانند در اطراف ما تاکنون شناسایی شدهاند، سیارکهایی مانند سیارکی که طول آن ۱۲ کیلومتر بود و برخوردش با کرهزمین موجب منقرضشدن نسل دایناسورها شد. مسیر و مدار همه این سیارکها تحت نظر است و نگرانی از این بابت وجود ندارد؛ هر چند ممکن است در فهرست سیارکهای کوچکتری – مثلا تا بزرگی ۱۵۰ متر – هنوز جای خالیهایی وجود داشته باشد.