خبرگزاری رویترز به نقل از بعضی از شرکتهای بینالمللی ناظر بر انتقال نفت گزارش داده با وجود تحریمهای آمریکا صادرات نفت ایران در دو ماه آخر سال گذشته میلادی (۲۰۲۲) افزایش یافته است.
بر اساس بعضی تخمینها، از زمان به قدرت رسیدن دولت جدید آمریکا که در مذاکرات احیای برجام شرکت داشت، ایران بیشترین صادرات نفتی را از سال ۲۰۱۹ میلادی داشته است.
این در حالیست که مذاکرات احیای برجام متوقف شده و روسیه هم پس از حمله به اوکراین اقدام به فروش نفت با تخفیف کرده است که چالشی برای صادرت نفت ایران محسوب میشود.
شرکت بینالمللی مشاوره انرژی «اسویبی» که مقر آن در واشنگتن است گفته که در ماه دسامبر سال گذشته صادرات روزانه نفت ایران بطور متوسط به یک میلیون و ۱۳۷ هزار بشکه رسید که در مقایسه با یک ماه پیشتر (نوامبر) حدود ۴۲ هزار بشکه افزایش داشت.
سارا وخشوری، نماینده این شرکت به رویترز گفته است: «در مقایسه با دولت ترامپ، در دوره ریاست جمهوری بایدن فشار یا اقدامی درباره صادرات نفت ایران صورت نگرفته است. صادرات در ماه ژانویه هم مانند ماههای گذشته قویست»
او همچنین گفته: «تقاضای پائین از سوی چین و ارائه نفت روسیه به چین چالش جدی برای آنهاست. بیشتر نفت ایران به شرق دور و نهایتا به چین میرود؛ ایران همچنین به ونزوئلا کمک میکند تا نفت خود را صادر کند.»
شرکت «پترو لجستیک» هم که انتقال نفت را ردیابی میکند از افزایش صادرات نفتی ایران خبر داده است؛ بر اساس گزارش این شرکت در ماه دسامبر سال گذشته صادرات نفت ایران به بالاترین رقم از ماه مارس ۲۰۱۹ رسیده است.
شرکت «کپلر» هم صادرات نفت ایران در ماه نوامبر گذشته را روزانه یک میلیون و ۲۳۰ هزار بشکه در روز اعلام کرده که از ماه اوت همین سال بالاترین رقم بوده؛ این رقم نزدیک به دادههای مرتبط با آوریل ۲۰۱۹( یک میلیون و ۲۷۰ هزار بشکه در روز) است.
هر چند این شرکت گفته در ماه دسامبر گذشته این رقم به نزدیک به یک میلیون بشکه در روز کاهش یافت.
چین بزرگترین مشتری نفت ایران است و بر اساس بعضی گزارشها، جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریمها نفت خام خود را با نام کشورهای دیگر ارسال میکند.
ایران در سال گذشته همکاری خود را با ونزوئلا افزایش داد و با وجود تحریمهای آمریکا، نفت سبک به این کشور ارسال کرد تا بعد از پالایش به نفت قابل صادرات دست یابد.
در حال حاضر ارقام دقیقی درباره صادرات نفتی ایران در دست نیست و تخمینها طیف وسیعی از ارقام را دربر میگیرد.
شرکتهای ردیابی نفتی از روشهای متفاوتی در این زمینه از جمله تصاویر ماهوارهای و همچنین دادههای مربوط به تخلیه در بنادر استفاده میکنند؛ ارقام مربوط به صادرات نفتی ایران به دلیل تحریمها عموما اعلام نمیشود.
با خروج آمریکا از برجام، صادرات نفتی ایران حتی در مقاطعی به ۱۰۰ هزار بشکه در روز هم رسید این در حالی بود که در سال ۲۰۱۸ میلادی و در دوران برقراری برجام این رقم به حدود ۲/۵ میلیون بشکه در روز هم رسیده بود.
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایران از سوی ایالات متحده تحریم شده و آمریکا با اعمال تحریم های بانکی و مالی اجازه دسترسی ایران به شبکه بینالمللی بانکی را نمیدهد.
با این حال در آمریکا برخی از سیاستمداران از دولت جو بایدن انتقاد میکنند که در اعمال تحریمهای نفتی علیه ایران از خود سختگیری نشان نمیدهد.
دولت آمریکا این موضوع را رد میکند اما منتقدان دولت آقای بایدن گفته بودند او این اقدام را با هدف راضی نگه داشتن ایران و ترغیب این کشور به مذاکرات احیای توافق هستهای برجام انجام میدهد.
برخی از سیاستمداران در داخل ایران میگویند با افزایش فروش نفت و دسترسی به منابع مالی آن، نیازی به احیای برجام نیست یا دست کم برای بازگشت مجدد به آن نباید شتاب کرد.