گروههایی از کارکنان رسمی صنعت نفت ایران طی فراخوانی از شهرهای مختلف به تهران آمدند و قصد داشتند برای مطالبات صنفی خود در برابر وزارت نفت دست به اعتراض بزنند. نیروی انتظامی این تجمع را پراکنده و شماری را بازداشت کرد.
به گزارش اتحادیه آزاد کارگران ایران، روز شنبه ۱۲ شهریور (سوم سپتامبر) گروههایی از کارکنان رسمی صنعت نفت شاغل در برخی مراکز عملیاتی در نقاط مختلف کشور، طبق فراخوان از پیش اعلام شده به تهران آمدند و قصد برگزاری تجمع اعتراضی مقابل ساختمان وزارت نفت را داشتند.
این کارکنان صنعت نفت با برخورد نیروهای امنیتی و انتظامی روبرو و شماری از تجمعکنندگان بازداشت شدهاند. گفته میشود، بازداشتشدگان به پایگاه سوم پلیس اطلاعات و امنیت (نیلوفر-شهید قندی) منتقل شدهاند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی دو روز پیش از مجتمع پارس جنوبی بازدید کرده بود.
مطالبات صنفی کارکنان رسمی صنعت نفت به مشکلات معیشتی بازمیگردد. آنها از جمله به دستمزدهای ناکافی و عدم اجرای قوانین مصوب و ساعات کاری غیرعادلانه، مالیات زیاد و کیفیت پایین خدمات بهداشت و درمان اعتراض دارند و خواهان اجرای کامل ماده ۱۰ قانون وظایف و اختیارات کارکنان رسمی وزارت نفت هستند.
ماده ۱۰ قانون وظایف کارکنان وزارت نفت، کارکنان بخش عملیات وزارت نفت را از چارچوب قانون خدمات مدیریت کشوری مستثنی میکند. این کارکنان رسمی اجرای فوری این قانون و پرداخت کل حقوق معوقهی ناشی از اجرای ماده ۱۰ از زمان ابلاغ آن در سال ۱۳۹۳ تاکنون را خواستار شدهاند.
همبستگی نهادهای ملی و بینالمللی با کارگران اعتصابی نفت
اعتصاب کارگران صنایع نفت، پتروشیمی و نیروگاههای ایران با حمایت و همبستگی نهادهای ملی و بینالمللی روبرو شده است که میتوان از هشت نهاد صنفی و سندیکایی ایران، کانون مدافعان حقوق بشر و شبکه بینالمللی سندیکایی نام برد.
یک گزارشگر خبرگزاری ایلنا در مقالهای در این زمینه مینویسد: «این روزها واژهها و عبارات جدیدی به گفتمان اعتراضی پیمانکاریهای نفت راه پیدا کرده: “مدیران پایتختنشین”، “نفتیهای تهراننشین”؛ “نفت سفید برای آنها، نفت سیاه برای ما!” و…»
او میافزاید “ریشهی تمام مشکلات اما در تبعیض حقوقی و کارکردیِ نهادینه شده در همین نفت است؛ وقتی قوانین حاکم بر گروههای شغلی درگیرِ نفتِ سیاه، متفاوت باشد، نظامهای مزدی متفاوت حاکم میشود و در نهایت، عدهای بر دوش عدهای دیگر سوار میشوند و مفتی سواری میگیرند”.
حال اعتصاب کارگران صنعت نفت و پتروشیمی در اعتراض به این وضعیت چندی است که آغاز شده نه تنها حمایت و همبستگی نهادهای صنفی و سندیکایی داخل ایران را برانگیخته، بلکه نهادهای جهانی نیز به پشتیبانی از آن برخاستهاند.
همبستگی “شبکه بینالمللی سندیکایی”
“شبکه بینالمللی سندیکایی” روز دوشنبه ۲۸ ژوئن (۷ تیر) بیانیهای در حمایت از خواستههای کارگران اعتصابی صنعت نفت ایران منتشر کرد. دهها نهاد سندیکایی از سراسر جهان در این شبکه بینالمللی متشکل هستند.
این بیانیه درباره وضعیت اسفناک کارگران صنعت نفت ایران مینویسد: « صنعت نفت ایران زیر دست چندین شرکت پیمانکاریست. قاعده کاری این شرکتها قراردادهای موقت یا حتا بدون قرارداد کاری است. کارگران استثمار میشوند.»
بیانیه میافزاید، از روز ۱۹ ژوئن یک اعتصاب گسترده آغاز شده است و کارگران ۷۰ شرکت در این حرکت حضور دارند.
شبکه بینالمللی سندیکایی در بیانیه خود در رابطه با مطالبات کارگران به سه خواسته اشاره میکند:
- حذف شرکتهای پیمانکار و استخدام همه کارگران با قراردادهای مشابه کارگران «رسمی»؛
- افزایش دستمزدها به طوری که کمتر از ۴۰۰ یورو در ماه نباشند؛
- بازبینی زمان کار بر اساس ۲۰ روز کار سپس ۱۰ روز استراحت. بسیاری از کارگران در جنوب کشور در گرمای ۵۰ درجه یا در پلاتفرمهای دریایی و دور از خانواده کار میکنند.
بیانیه ضمن اشاره به دغدغههای کارگران مبنی بر اینکه کارفرمایان نتوانند اعتصابشان را با استخدام بیکاران بشکنند، میافزاید که روز ۳۰ ژوئن کارگران «رسمی» نیز به این جنبش خواهند پیوست.
در این بیانیه آمده است: «تشکلات عضو شبکه بینالمللی سندیکایی همبستگی و مبارزه از کارگران اعتصابگر و شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت که جنبش را هماهنگ مینماید، پشتیبانی میکند.»
حمایت هشت نهاد صنفی و سندیکایی ایران از کارگران اعتصابی
هشت نهاد سندیکایی و صنفی ایران نیز با انتشار بیانیهای در روز دوشنبه ۲۸ ژوئن (۷ تیر) میگویند “این اعتصاب بزرگ کارگری ناشی از شرایط بسیار بد محیطهای کار در صنایع نفت و گاز و همچنین حقوق و دستمزد ناچیز میباشد که شرایط را برای کارگران پروژهای و پیمانکاری نفت و پتروشیمی در سراسر کشور بسیار غیرقابل تحمل کرده است”.
این بیانیه به مطالبات کارگران اشاره کرده و میگوید: «خواستههای کارگران اعتصابی خواست مشترک همۀ کارگران در سراسر کشور است مانند اینکه حداقل دستمزد نباید از ۱۲ میلیون تومان کمتر باشد، حق ایجاد تشکلهای مستقل کارگری، منع اخراج، حق اعتراض و اعتصاب، پرداخت بموقع مزدها، بهبود شرایط کار و محیط کار، برقراری استانداردهای لازم بهداشتی، ایمنی و غیره.»
این هشت نهاد صنفی “از همه کارگران، بازنشستگان، معلمان، دانشجویان، روشنفکران، هنرمندان، خبرنگاران” خواستهاند از این حرکت کارگری پشتیبانی کنند.
نهادهای صنفی امضاکننده بیانیه عبارتند از: سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه، سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، گروه اتحاد بازنشستگان، کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکلهای کارگری، کانون صنفی فرهنگیان اسلامشهر، اتحاد بازنشستگان، کانون صنفی فرهنگیان الیگودرز، انجمن صنفی فرهنگیان کردستان / سقز و زیویه.
حمایت کانون مدافعان حقوق بشر از کارگران اعتصابی
کانون مدافعان حقوق بشر ایران نیز با انتشار یک بیانیه در سایت این کانون حمایت و همبستگی خود را با کارگران اعتصابی اعلام کرده است.
شیرین عبادی، رئیس کانون در این بیانیه مینویسد: «طی سالهای اخیر با توجه به رشد فزایندهی تورم و گرانی، عدم تناسب افزایش حقوق و دستمزد کارگران، بیکاری خیل عظیم کارگران در نتیجه بسته شدن کارگاهها و کارخانهها ، محرومیت از دستیابی به تشکلها و نهادهای مستقل کارگری و همچنین تسلط شرکتهای پیمانکاری، وضعیت کارگران در بدترین شرایط طی ۴۲ سال گذشته قرار گرفته است »
بیانیه کانون مدافعان حقوق بشر تمام گروهها، نهادهای مدنی، صنفی و سیاسی ملی و بینالمللی را فراخوانده است، با اعلام حمایت و همبستگی خود، کارگران اعتصابی را در این شرایط مهم تنها نگذارند.
این بیانیه میافزاید: «قطعاً اعلام همبستگی و در صورت نیاز حضور خیابانی مردم به منظور ایجاد حلقهها و گروههای حمایتی از کارگران، یکی از اقدامات ممکن به منظور حمایت آنها در دستیابی به مطالبات خود است.»
درد دل کارگران پیمانکاری
گزارشگر ایلنا پای درد دل چند کارگر پیمانکاری نفت نشسته تا عمق این بیعدالتیها و اجحافی که در حق کارگران میشود برجسته شود:
- «یه زمانی وقتی کسی عسلویه و پروژهای جنوب کار میکرد، مردم کلی روش حساب میکردند و میگفتند طرف پولدار هست؛ ولی الان آنقدر این قشر پیمانکاران به ما ظلم میکنن و حق ما را میخورن که مردم میگن مگه عسلویه هم شد جا که کار میکنین؟! همین درآمد را به هر کار دیگری که دست بزنی، میتوانی کسب کنی!»
- «ما از نیروهای تعمیرات سایت … یکی از پتروشیمیهای جنوب هستیم؛ متاسفانه کارفرما از هر راهی که بتونه حقوق ما رو زیر پا میگذاره! پیگیریهای بسیار کردیم اما جواب نگرفتیم. از حقوقهای بسیار پایین گرفته تا عدم پرداخت مزایا، قرار بود دستمزدهامون رو پنجم هر ماه بپردازن که اونم به تاخیر میندازن و همیشه بهانهشون اینه که چون تولید نداریم پول هم نداریم! امکانات رفاهی بسیار بد…»
- «الان چند ماهه که حقوق نگرفتیم؛ ما تو گرمای شدید ۲۸ روز هر ماه رو میریم سر کار به امید اینکه حقوق بگیریم و به درد زندگی بزنیم اما حقوقها رو هر چندماه یکبار به حسابمون میریزن؛ به کجا پناه ببریم ما؟!…»
گزارشگر ایلنا در پایان میافزاید: خبر رسیده قرار است در مجلس در ارتباط با مشکلات نفتیها و اعتراضات اخیرِ آنها، نشستهایی برگزار شود؛ حتی رئیس کمیسیون انرژی مجلس از پیگیری مشکلات کارکنان صنعت نفت در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا خبرداده است. اما بازهم باید پرسید، جلسه برای حل مشکلاتِ کدام نفتیها؛ آنها که شبانهروز با “نفت سیاه” دست به گریباناند و تاب و توانشان از دست شده یا آن اقلیتی که نفتشان “سفید” است و همیشه تهدید میکنند که اگر از کارمندان دولت مستثنا نشویم، میرویم قطر و حقوقمان را به دلار میگیریم!