ائتلاف ۳۴ کشور مشغول گشت زدن در خاورمیانه برای توقف قاچاق سلاح و مواد مخدر است
فرمانده ارشد بریتانیا در خلیج فارس اعلام کرد که به زودی ناوگان ۱۰۰ کشتی روباتیک موسوم به «پهپادی» این کشور دست به مبارزه با گروههایی خواهد زد که از طرف جمهوری اسلامی دست به قاچاق موشک، تسلیحات و مواد مخدر در خاورمیانه میزنند.
دریادار آدریان فرایر روز یکشنبه، ۱۵ ژانویه (۲۵ دی)، در گفتوگویی اختصاصی با روزنامه «دیلیمیل» لندن گفت که این نیروی دریایی جدید متشکل از پهپادهایی است که از قابلیت عملیات ۲۴ ساعته برخوردارند. این نیرو قرار است تا تابستان امسال آغاز به کار کند.
فرایر بر فوریت خطر جمهوری اسلامی ایران در منطقه تاکید کرد و ایران را «مخلِ ثباتترین کشور» در خاورمیانه خواند. در حال حاضر هم شماری کشتی بیسرنشین در منطقه خلیج فارس فعالیت میکنند و دادههایی در اختیار ناوهای بریتانیا قرار میدهند که با آنها توانسته است جلوی بسیاری موارد قاچاق را بگیرد.
ناو «مونتروز» بریتانیا در طول سال گذشته چندین دستاورد داشت؛ از جمله توقیف بزرگترین محموله مواد مخدر خلیج فارس در سه سال گذشته که ارزش محتویات آن حدود ۴۷ میلیون پوند برآورد شد. این کشتی در دوران حضور خود در خاورمیانه، در مجموع بیش از ۱۱۱ میلیون پوند مواد مخدر توقیف کرده است. یک سال پیش، ژانویه ۲۰۲۲، «مونتروز» در اقدامی تاریخی به نخستین ناو جنگی بریتانیا بدل شد که توانست یک قایق موتوری مملو از تسلیحات پیشرفته (از جمله موشکهای زمین به هوا) را توقیف کند. این کشتی از ایران به یمن میرفت و قرار بود به دست حوثیها برسد.
اما دریادار فرایر در گفتوگوی اختصاصی خود با «دیلیمیل» از پایگاهش در بحرین، میگوید اینها مواردی کوچک بهشمار میآیند و او امیدوار است که این نیرو در سطحی بسیار وسیعتر فعالیت کند. او گفت: «چشمانداز ما در این منطقه این است که تا تابستان سال آینده عملیات مداوم داشته باشیم و ناوگان ۱۰۰ کشتی بیسرنشین، در منطقه فعالیت کند. این کمک بسیار بزرگی خواهد بود، چون به ما امکان میدهد که نظارت مستمرتری در دریاها اعمال کنیم. دادههای بسیار زیادی در اختیارمان قرار خواهد گرفت. تواناییمان برای شناسایی و مقابله با بازرگانی غیرمجاز در دریاهای آزاد افزایشی چشمگیر خواهد یافت.»
این مقام نظامی در مورد عملکرد موفق مونتروز در زمینه مبارزه با مواد مخدر نیز گفت: «این کشتی بیش از ۱۶ تن مواد مخدر توقیف کرده است. درک این رقم واقعا دشوار است، اما از من بشنوید که رقم بسیار بالایی است. بهای عمدهفروشی موادی که توقیف شده بیش از ۸۰ میلیون پوند است. تازه این رقم عمدهفروشی است. برای احتساب بهای خردهفروشی، باید آن را پنج تا ۱۰ برابر کرد. یعنی میزان واقعا چشمگیری پول.»
بریتانیا البته در این زمینه تنها نیست. تصمیم سرمایهگذاری برای افزایش تعداد کشتیهای بیسرنشین در منطقه، بخشی از برنامه ائتلاف ۳۴ کشور است که تحت عنوان «نیروی مشترک دریایی» (سیاماف) فعالیت میکنند. در این ائتلاف به رهبری آمریکا، علاوه بر بریتانیا، سایر کشورهای غربی همچون کانادا، استرالیا، نیوزلند، آلمان، پرتغال، هلند، ایتالیا و فرانسه و برخی کشورهای دیگر، از جمله ژاپن، حضور دارند. از میان کشورهای منطقه نیز بحرین، قطر، عراق، اردن، کویت، عربستان سعودی، پاکستان، امارات متحده عربی، ترکیه و یمن، و چند کشورهای آسیایی، از جمله مالزی و سنگاپور، و کشور آفریقایی سیشل نیز با این نیرو مشارکت دارند. وظیفه این نیروی عمده، گشتزنی در منطقهای به وسعت بیش از هشت میلیون متر مربع و دفاع از خطوط حیاتی کشتیرانی، جستوجوی قاچاقچیها، و مقابله با دزدهای دریایی است.
دریادار فرایر که معاون فرمانده «سیٔاماف» است، تاکید میکند که مساحت این منطقه به اندازه کل قاره آمریکای شمالی است. او در این باره میگوید: «اگر میخواستید تحرک مواد مخدر را در کل بخش ۴۸ ایالتی آمریکا متوقف کنید و فقط ۴۰ خودرو پلیس داشتید و سرعت آنها هم فقط ۵۰ کیلومتر در ساعت بود، قرار دادن آنها در زمان صحیح و مکان صحیح بسیار دشوار بود. این، چالش روزانه پیش روی ما است.»
خط تجارت مواد مخدر از ساحل مکران در پاکستان و ایران آغاز میشود و از طریق خلیج فارس در چهار مسیر عمده حرکت میکند. این مسیرها عبارتند از «بزرگراه حشیش» که به یمن میرود، «جاده هروئین» که بین ایران و کشورهای شرق آفریقا، مانند تانزانیا و کنیا، در حرکت است، «جاده کریستال» که «شیشه» در آن به کشورهایی همچون مالدیو و سریلانکا میرسد، و «خط ۵۹» که به موزامبیک میرود. در کنار این خطوط قاچاق مواد مخدر، مسیر قاچاق تسلیحاتی را داریم که تنها بین ایران و دو کشور سومالی و یمن فعالیت دارد.
کارشناسان نظامی معتقدند که ناوگان جدید کشتیهای بیسرنشین که بسیاری از آنها ظاهر بیآزاری دارند و به کشتیهای بادبانی معمولی شبیهاند، به ناوهای جنگی این امکان را خواهند داد که با دریافت اطلاعات دقیق و فوری، بتوانند جلوی قاچاق اسلحه و مواد مخدر را بگیرند. موفق شدن این عملیات میتواند محاسبات جمهوری اسلامی ایران را در منطقه و ارتباطش را با گروههای شبهنظامی مختلف، از جمله حوثیها، از اساس دگرگون کند.