«محمدعلی عموری»، معلم، وبلاگ‌نویس و شاعر عرب اهوازی، و از اعضای موسسه فرهنگی «الحوار» است. اداره اطلاعات اهواز روز ۱۰بهمن۱۳۸۹، او را جهت ارائه پاره‌ای توضیحات احضار کرده بود، ولی ۱۲ سال است که محمدعلی بدون حتی یک روز مرخصی، عمر خود را در زندان سپری کرده است.
فرد آگاهی که درباره او با «ایران‌وایر» گفت‌وگو کرده می‌گوید که این شهروند ۴۵ ساله، از درد شدید در ناحیه قفسه سینه به دلیل شکستگی و عدم درمان یکی از دنده‌هایش در شکنجه‌های دوران بازجویی، و درد چشم و کاهش بینایی به دلیل آب مروارید رنج می‌برد. ولی، مقامات زندان و بازجوهای وزارت اطلاعات، از اعزام او به مرخصی سه روزه هم سر باز می‌زنند. او می‌گوید که وقتی پدر عموری چند سال پیش فوت کرده هم، ماموران حتی چند ساعت به او مرخصی نداده‌اند تا برای خاکسپاری پدرش حاضر شود.
محمدعلی عموری کیست و چرا ۱۲سال است بدون مرخصی در زندان مانده است؟
پرونده «الحوار» و احکام اعدام برای محمدعلی و ۵ جوان عرب دیگر
در زمستان سال ۱۳۸۹، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی، اعضای موسس «الحوار» را که یک موسسه فرهنگی فعال در زمینه زبان و فرهنگ مردم عرب خوزستان بود، بازداشت کرد. «الحوار» در زبان عربی، به‌معنای «گفت‌وگو» است، اعضای این گروه، همگی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان عرب جوانی بودند که تحت تاثیر ایده «گفتگو تمدن‌ها» که توسط «محمد خاتمی»، رییس جمهور اصلاح‌طلب مطرح شده بود، در اوایل دهه ۸۰ خورشیدی ، این گروه را تشکیل دادند.
- اسپانسر -
از جوانان موسس این گروه که بعدا در پرونده «الحوار» تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند؛ «هاشم شعبانی عموری»، شاعر و معلم ادبیات عرب و دانشجوی فوق‌لیسانس علوم سیاسی و «هادی راشدی»، مهندس شیمی و دبیر شیمی دبیرستان‌های سربندر و ماهشهر، در بهمن سال ۱۳۹۲ اعدام شدند. دو برادر عضو «الحوار»، «سید جابر» و «سید مختار آلبوشوکه»، به‌همراه محمدعلی عموری و «رحمان عساکره»، به اعدام محکوم شده و حتی حکم آن‌ها در دادگاه تجدید نظر نیز تایید شده بود، ولی حکم بعدا به شکلی «غیررسمی» شکست و به «حبس ابد» تغییر یافت.
رحمان عساکره نیز که او هم دبیر شیمی و دارای مدرک کارشناسی شیمی بود، به ۲۰ سال تبعید در زندان قوچان، هزاران کیلومتر دورتر از خانه و خانواده خود محکوم شد و اکنون نیز همان‌جاست.
منبع آگاهی که با «ایران‌وایر» گفت‌وگو کرده می‌گوید که محمدعلی عموری و چند نفر از دوستانش از جمله «شهید شعبانی»، شاعر عربی که اکنون در ترکیه پناهجو است، از سال ۱۳۸۳ تحت آزار و بازجویی‌های مکرر وزارت اطلاعات قرار گرفته بودند.
محمد علی عموری هم شاعر است. او همین یک سال پیش در نامه‌ای خوش‌نثر که خود نیز آن را بازخوانی کرد، از وکیلش «مصطفی نیلی»، که در آن زمان به‌همراه چند وکیل و فعال مدنی دیگر بابت پرونده‌ای که بعدا به «دادخواهان سلامت» معروف شد، در بازداشت بود، قدردانی کرده و نوشته بود:
«در تاریکیِ دخمهای،
Iranian Television of Canada
در پستوی خمیازه عمیقِ این نقب،
در پسِ چشم‌های خسته امید،
شیونِ دلخراشِ گلنگدنِ چِفتِ درهای بسته،
دشنهای در پهلویِ سکوتی ناخواسته،
وجب بهوجبِ آوارگیهایم بینِ تمامِ سلولهای این کرۀ خاکی را قدم برمیدارم.»
با پای خودش به وزارت اطلاعات رفت
منبع «ایران‌وایر» با تاکید بر این‌که فعالیت اصلی آن‌ها، حتی در دوران پیش از تاسیس «الحوار» نیز در زمینه حق آموزش به زبان عربی برای مردم عرب اهوازی و اصلاح ساختار فرهنگی در خوزستان بوده، می‌گوید: «محمدعلی شاعر و وبلاگ‌نویس بود، او فارغ التحصیل رشته مهندسی منابع طبیعی از دانشگاه صنعتی اصفهان و معلم مدرسه بود. بقیه افراد دستگیر شده در این پرونده هم مثل او معلم و فعال فرهنگی بودند، هیچ کدام سلاحی در دست نگرفته بودند که اتهام محاربه به آن‌ها زده شد و دو نفر را اعدام کرده و چهار نفر دیگر را هم احکام سنگین زندان دادند.»
به‌خاطر آزارهای اداره اطلاعات اهواز، محمدعلی در سال ۱۳۸۶ به عراق پناهنده شد. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل او را به عنوان پناهنده سیاسی پذیرفت، ولی دولت عراق او را به دلیل ورود غیرقانونی بازداشت و به ۵ سال زندان محکوم کرد. بعد از تحمل سه سال حبس در زندان‌های «العماره» و «بصره» و به‌رغم داشتن مدارک پناهندگی، دولت عراق او را به هنگ مرزی خرمشهر تحویل داد.
پیش‌تر «صالح حمید»، فعال عرب اهوازی و زندانی سیاسی سابق، به «عدالت برای ایران» گفته بود که در جلسه دادگاه عموری در عراق، مامور کنسولگری ایران نیز حضور داشته و مانع رفع تعقیب عموری و شهید شعبانی شده است و به این شکل دادگاه در عراق، این دو را به تحمل حبس به‌دلیل عبور غیرقانونی از مرز محکوم کرده است.
هنوز دو هفته از دیپورت غیرقانونی محمدعلی به ایران نگذشته بود که وزارت اطلاعات او را برای سوال و جواب و «ارائه پاره‌ای توضیحات»، احضار می‌کند: «به محمدعلی از اطلاعات زنگ زدند و گفته بودند از تو سوالاتی داریم و می‌خواهیم بپرسیم. می‌توانست همان موقع از طریق مرز ترکیه خارج شود، ولی خودش گفت که من کاری نکرده‌ام و می‌خواهند سوال بپرسند. گفت که من می‌خواهم در وطن خودم بمانم و خدمت کنم. ولی وقتی ۱۰بهمن۱۳۸۹رفت به اداره اطلاعات اهواز در امانیه، او را بازداشت کردند.»
بنا به اطلاعاتی که به دست «ایران‌وایر» رسیده، با وجود این‌که محمدعلی عموری با پای خود به اداره اطلاعات اهواز رفته است، در پرونده او، موضوع «دستگیری به همراه اسلحه و ادوات جنگی» عنوان شده و همین نیز مبنای اتهام «محاربه» و صدور و تایید حکم اعدام برای او قرار گرفته است.
همچنین در دادنامه‌ای که برای عموری صادر شده، موضوع سابقه کیفری نیز عنوان شده است، در حالی‌که منبع مطلعی که با «ایران‌وایر» صحبت کرده می‌گوید که محمدعلی پیش از آن در ایران هیچ سابقه کیفری نداشته و تنها دوران حبس او، مربوط به حبس در عراق بوده است که با توجه به پذیرفته شدن درخواست پناهندگی او، غیرقانونی و با فشار نهادهای اطلاعاتی ایران در کشور عراق بوده است.
به گفته این فرد آگاه، در جریان صدور و تایید احکام اعدام برای محمدعلی عموری و سایر اعضای موسسه فرهنگی «الحوار»، برادر محمدعلی عموری با مراجعه به دفتر «رضا فرج‌اللهی» قاضی دادگاه تجدیدنظر پرونده او، موفق شده بود با خود فرج‌اللهی صحبت کند و او به برادرش گفته بود که دادگاه در مورد ابهامات این پرونده و پرونده‌های مشابه، پیشنهاد بازجوها را تایید می‌کند و خود مستقلا در این زمینه، تحقیقی انجام نمی‌دهد.
بیمار و آسیب‌دیده از شکنجه
محمدعلی عموری ۴۵ ساله، در زندان به بیماری پروستات و آب مروارید هر دو چشم مبتلا شده است. بینایی چشم‌های او به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و به گفته منبع مطلع «ایران‌وایر»، از درد چشم‌هایش گله می‌کند.
او که در جریان شکنجه‌های فیزیکی در زمان بازداشت هم در عراق و هم ایران، آسیب دیده و درمان نشده، دچار دردهای شدید قفسه سینه، ناشی از شکستگی یکی از دنده‌هایش نیز هست.
منبع مطلعی که با «ایران‌وایر» صحبت کرده، می‌گوید که ماموران زندان از اعزام او به مراکز درمانی به بهانه «اورژانسی نبودن» بیماری‌هایش خودداری می‌کند و این‌گونه او را تحت عذاب مضاعفی قرار می‌دهند و «رییس زندان شیبان اهواز با درخواست اعزام او به مراکز درمانی هم موافقت نمی‌کند.»
۱۲ سال بدون یک روز مرخصی
۱۲بهمن‌ماه امسال که بیاید، ۱۲ سال تمام از روزی که محمدعلی عموری بازداشت شد، خواهد گذشت. او در این مدت حتی یک روز هم مرخصی نداشته است.
منبع مطلعی که درباره محمدعلی با «ایران‌وایر» گفت‌وگو کرده می‌گوید که ماموران وزارت اطلاعات نمی‌گذراند این معلم عرب اهوازی به مرخصی درمانی اعزام شود: «همین حالا، قوه‌قضاییه با مرخصی او موافقت کرده، ولی بازجوها نمی‌گذارند به مرخصی بیاید. خانواده‌اش فقط می‌خواهند سه روز به مرخصی فرستاده شود، بیشتر از سه روز هم نمی‌خواهند. می‌خواهند بتواند دکتر برود و بعد اگر نیاز به عمل هم داشت، بعدا دوباره برای او درخواست مرخصی بدهند.»
او با اشاره به عدم موافقت ماموران زندان با مرخصی این شهروند حتی در زمان فوت پدرش نیز می‌گوید: «خانواده‌اش حتی می‌گویند که با سرباز به مرخصی بفرستید، ولی (ماموران) قبول نمی‌کنند. به مرخصی چند ساعته برای تشییع جنازه پدرش هم رضایت ندادند.»
بنا به گفته این فرد مطلع، همان بازجو‌هایی که زمانی محمدعلی و دوستانش در «الحوار» را با تخت شکنجه، مشت و لگد به نقاط حساس بدن، ضرب‌و‌شتم و اخبار فوت نزدیکان، مورد آزار و اذیت جسمی و روانی قرار می‌دهند، امروز نیز با خودداری از ارائه درمان به او، در حال شکنجه او هستند: «موقع بازجویی‌ها به او گفته بودند که مادرش سکته کرده و فوت کرده است. الان هم با این‌که مادرش مسن و بیمار است و ۵ سال است که نتوانسته به ملاقات محمدعلی برود، اجازه نمی‌دهند بیاید مادرش را ببیند. این خودش هم شکنجه است، فقط شکل آن عوض شده است.»
جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته با خودداری از ارائه خدمات درمانی به زندانیان سیاسی و فعالان مدنی دربند، موجب کشته شدن چندین نفر از جمله «بکتاش آبتین»، شاعر و عضو کانون نویسندگان ایران و «بهنام محجوبی»، از دراویش زندانی شده است.
پیش‌تر سازمان «عفو بین‌الملل» در گزارشی اعلام کرده بود که مقامات زندان‌های ایران با اهمال عمدی و عدم رسیدگی به وضعیت سلامتی زندانیان این کشور، مرتکب نقض فاحش حقوق‌بشر شده و دست‌کم موجبات کشته شدن ۹۶ نفر از شهروندان محبوس را فراهم کرده‌اند.
