این تیمها در مراکز کار اشتراکی و هتلهای ترکیه و دبی مستقر شدهاند
متخصصان، کارآفرینان، شرکتهای نوآفرین (استارتاپها) و برنامهنویسان در پی ادامه بیثباتی و قطعی اینترنت در ایران راهی ترکیه و برخی کشورهای منطقه شدند تا بتوانند سفارش شرکتهای خارجی را آماده و همکاری خود با این شرکتها را حفظ کنند.
بیثباتی، قطعی و فیلترینگ اینترنت در جریان چهار ماه خیزش سراسری مداوم مردم ایران علیه جمهوری اسلامی آسیبها و خسارات فراوانی به بار آورده که تاخیر در تحویل سفارشهای شرکتهای خارجی یکی از مهمترین این خسارتها است.
سالها است که تعداد قابلتوجهی از برنامهنویسان و متخصصان ایرانی از طریق اینترنت از برخی شرکتهای خارجی سفارش کار میگیرند که این رابطه کاری در ماههای اخیر متزلزل شده است.
رابطه شرکتهای خارجی با متخصصان داخل ایران در سالهای اخیر به دلیل مزیت پرداخت مبالغ کمتر برای این شرکتها و دریافت حقوق به دلار و یورو برای متخصصان ایرانی، گسترش قابلتوجهی داشته است و حالا ایرانیها برای از دست ندادن این رابطه کاری مجبور شدهاند از ایران مهاجرت کنند.
رضا قربانی، یکی از کارشناسان متخصص فینتک در گفتوگو با سایت انتخاب، مهاجرت تیمی استارتاپها به کشورهای همسایه ایران را تایید کرد و گفت: «خیلی از کسبوکارها ترجیح میدهند به صورت موقت به ترکیه بروند.»
قربانی میگوید این افراد در مراکز کار اشتراکی و هتلها مستقر شدهاند تا «ببینند چه میشود».
به گفته او «بسیاری از افراد در ایران هم بهطور آزاد کار میکردند اما داشتند با دنیا کار میکردند. با توجه به محدودیتهای پیش آمده، به مهاجرت فکر میکنند و برخی هم عملا رفتهاند».
هاتف خرمشاهی کارشناس دیگری است که قطعی و بیثباتی اینترنت در ایران را عامل اصلی مهاجرتهای چهار ماه اخیر به کشورهای منطقه اعلام کرده است. او هم تایید میکند که بخشی از مهندسان فناوری اطلاعات و امنیت و زیرساخت به جای آنکه برای کارفرمای ایرانی کار کنند، با شرکتهای خارجی کار میکنند.
به گفته خرمشاهی، در پی تشدید و ادامه بیثباتی اینترت در ایران «ما در کمیت و کیفیت سرمایه انسانی دچار ریزش جدی» شدیم متخصصان هم در حال جایگزین کردن کارفرمایان خارجی به جای کارفرمایان داخلیاند. او میگوید این متخصصان از داخل ایران «برای پیشرفت زیرساختها یا خدمات در بازارهای ترکیه و قطر و عمان کار میکنند و حالا با مشکل مواجه شدهاند».
به گفته این کارشناس، «بسیاری از نخبگان که تنها سرمایه واقعی ایران در فضای رقابت جهانیاند و در لبه فناوری مشغول خلق ارزش بودند، با چالشهای زیر ساخت در ایران ناگزیر به مهاجرت شدهاند که این مسئله به نقطه خطرناکی رسیده است».
شرکتهای نوآفرین پدیدهای تقریبا نوپا در اقتصاد ایران بهشمار میروند که تولد آنها با تبعیض، نابرابری و فهمی نادرست در جمهوری اسلامی همراه بود. مرکز پژوهشی آرا سال ۱۳۹۷ تحقیقی با عنوان «چالشها و فرصتهای استارتاپها در کشور» منتشر کرد و به بررسی مشکلات آنها پرداخت. در این تحقیق، چالشهای شرکتهای نوآفرین در ایران به دو بخش محیطی و داخلی تقسیم شده است.
به نوشته این تحقیق، چالشهای محیطی در واقع عواملی کنترلناپذیرند که اغلب خارج از محیط استارتاپها قرار دارند و این شرکتها بهتنهایی قادر به رفع آنها نیستند؛ بیثباتی و قطعی اینترنت در ماههای اخیر از مهمترین مصادیق آن است. در این گزارش همچنین آمده که مهمترین چالش محیطی این شرکتها در ایران مربوط به تامین مالی و سرمایهگذاری است که این مسئله نیز مهاجرت متخصصان و فعالان در این بخش را تشدید کرده است.