- در اوین چه می‌گذرد؟
همسر یکی از زندانیان بند هشت اوین نیز در فایلی که در اختیار صدای آمریکا قرار گرفته است، با تشریح وقایع زندان اوین می‌گوید شنبه شب زندانیان بند هشت توسط ماموران به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و ماموران برخی از زندانیان از جمله عادل گرجی، ابوالفضل نجات‌فتح، و آرش جوهری را به مکانی نامعلوم منتقل کردند.
همچنین، یک زندانی بند هشت زندان اوین در روایتی که به دست صدای آمریکا رسیده اوضاع زندان و زندانیان را وخیم توصیف می‌کند و می‌گوید: «آب نداریم، نون نداریم، گاز نداریم، هیچی نداریم.»
به گفته او تعداد زیادی از زندانیان با گلوله ساچمه‌ای مجروح شده اما نه تنها خدمات درمانی دریافت نکرده که به شدت کتک هم خورده‌اند. او می‌گوید: «۴۵ نفر از بچه‌های ما معلوم نیست کجان و هیچ خبری ازشون نیست.»
یک منبع مطلع از زندان رجایی‌شهر نیز به بخش فارسی صدای آمریکا خبر داد، حدود ۴۰ زندانی «از بندهای شش و هشت» زندان اوین، با «دست و پا و سر شکسته» به این زندان انتقال داده‌اند و «اکنون در بهداری زندان رجایی‌شهر» هستند.
این زندانیان گفته‌اند که «دیشب پیش از آغاز» آتش‌سوزی، «بند را امنیتی کرده بودند» و سپس آنها را «به حد مرگ» زده‌اند.
علاوه بر آتش‌سوزی در اوین، ضرب و جرح زندانیان به دستور رئیس اندرزگاه هشت اوین به نام «محمودی» انجام گرفته است. بنا بر این گزارش، یاشار تبریزی، فعال مدنی زندانی، از جمله افرادی است که پایش شکسته است.
بر اساس یک گزارش دیگر که به صدای آمریکا رسیده، رضا نوروزی، زندانی سیاسی پادشاهی‌خواه، به «بند قاتلان» زندان رجایی‌شهر انتقال داده شده و «جان او در خطر است.»
- اسپانسر -
آتنا دائمی، فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی پیشین، هم در توییتر خود نوشت «محمودی» رئیس بند هشت زندان اوین به مجروحان گفته «نوش جانتان، باید کشته می‌شدید» و همچنین ضمن به کار بردن «الفاظ رکیک»، «با باتوم به محل زخم و جراحت زندانیان ضربه می‌زد.»
در این میان، همسر مجید توکلی در توییت‌هایی با بیان این که پس از ۲۲ مهر از این فعال سیاسی زندانی بی‌خبر است، نوشت «نمی‌دانم الان در چه شرایطی است» و از کسانی که «از بند ۲۴۱» زندان اوین تماس یا خبری دریافت کرده‌اند خواست به او اطلاع بدهند.
همچنین آرش صادقی، فعال حقوق بشر که در روزهای گذشته دوباره بازداشت شده، پس از آتش‌سوزی در اوین، در تماسی با پدرش اعلام کرد که در بند ۲۰۹ این زندان است.
ضرب و جرح در اوین
علی شریف‌زاده، وکیل دادگستری، بر اساس تماسی که از اندرزگاه ۸ زندان اوین داشته، در توییتی نوشته است که «تعدادی از زندانیان سیاسی» در پی «ضرب و جرح» مجروح شده‌اند و مقامات «گاز و آب گرم» را قطع کرده‌اند.
رسانه‌های ایران گزارش‌های ضدونقیضی در مورد علت انفجار و آتش‌سوزی شامگاه شنبه در اوین منتشر کرده‌اند و حتی از «انفجار مین در زندان اوین» خبر داده‌اند.
Iranian Television of Canada
گزارش اختصاصی دیگر از زندان قزوین که به صدای آمریکا رسیده، حاکی از وخامت وضع بازداشتی‌های زندانی در این شهر است.
منبع مطلع روز یکشنبه به صدای آمریکا گفت، «وضع بازداشتی‌های اعتراضات قزوین در زندان وخیم است. به‌شدت زیر شکنجه هستند و آنها را با زندانی‌های خطرناک قاتل و متجاوز هم‌بند کرده‌اند.»
به گفته این منبع از زندان قزوین، معترضان «بارها» از سوی این گروه از زندانی‌ها «به‌شدت مجروح» شده‌اند و «کارشان به بهداری زندان کشیده» شده است.
مقامات سازمان عفو بین‌الملل با تأکید بر «حجم جنایاتی» که جمهوری اسلامی علیه مردم ایران انجام می‌دهد، از جامعه جهانی خواسته‌اند درباره ایران یک نشست ویژه در شورای حقوق بشر سازمان ملل برگزار شود.
سعید ملک‌پور، زندانی سیاسی پیشین در اوین، در گفت‌وگو با بخش فارسی صدای آمریکا در واکنش به آتش‌سوزی در زندان اوین و اظهارات مقامات مبنی بر تلاش برخی زندانیان برای فرار از زندان، گفت که هر اتفاقی که داخل بیافتد، کسی نمی‌تواند از آن جا فرار بکند یا به راحتی در آن جا پناه بگیرد. مهم هم نیست که آن زندانی به چه اتهامی آن جا است، به هر حال مسئولیت جانش با حکومت است.
- جو متشنج زندان‌ها
به گفته احمدرضا حائری، فعال مدنی در ایران، صبح روز یکشنبه «بیش از ۶۰ نفر از زندانیان سیاسی بند ۸ زندان اوین به زندان تهران بزرگ منتقل شده‌اند» و محمودی رئیس بند هشت اوین به همراه «مأمورانش، با کفش وارد اتاق زندانیان شده و با لگ‌پرانی به وسائل و… آنها را برای درگیری تحریک می‌کنند.»
مسعود کاظمی، روزنامه‌نگار، نیز می‌گوید اخباری مبنی بر «متشنج» بودن «جو عمومی زندان تهران بزرگ» دریافت کرده است. او به نقل از یک منبع مطلع در توییتی نوشت در آن زندان نیز «عده‌ای از گارد زندان» برای «تحریک زندانیان سیاسی» شعار «حیدر حیدر» سر داده‌اند.
یک زندانی سیاسی در اوین در تماسی که با خانواده خود داشته، اعلام کرده است که آمار کشته‌شدگان واقعه آتش‌سوزی این زندان «تاکنون ۱۵ نفر است.»
بنا بر اطلاعات رسیده به بخش فارسی صدای آمریکا در روز یکشنبه ۲۴ مهر، شامگاه شنبه «در و پنجره‌های اوین» را جوشکاری کردند «تا کسی نتواند بیرون برود» و به زندانیانی که برای کار بیرون می‌روند، امروز اجازه نداده‌اند بروند.
خبرگزاری «میزان» وابسته به قوه قضاییه، اعلام کرده که «۴ نفر» از زندانیان بر اثر «استنشاق دود» ناشی از آتش سوزی‌ها کشته و «۶۱ زندانی» نیز مجروح شده‌اند.
حوادث مرگبار در زندان اوین واکنش‌های گسترده‌ای به دنبال داشته است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز یکشنبه گفت نگرانی جدی خود درباره وضعیت زندان اوین را به اطلاع حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، رسانده و گزارش‌ها درباره وضعیت زندان اوین را پیگیری می‌کند. به گفته او، مقامات ایران مسئول جان تمامی بازداشت‌شدگان از جمله مدافعان حقوق بشر و شهروندان اروپایی هستند و جمهوری اسلامی باید با حداکثر شفافیت عمل کند.
فرانسه هم روز یکشنبه اعلام کرد گزارش‌ها درباره آتش‌سوزی زندان اوین را که در آن «چند شهروند فرانسوی به صورت خودسرانه نگهداری می‌شوند» با نهایت دقت پیگیری می‌کند.
طبق بیانیه وزارت امور خارجه فرانسه، مقامات جمهوری اسلامی مسئول ایمنی و سلامت همه شهروندان بازداشتی فرانسوی در ایران هستند و دولت ایران باید تمامی آنها را در اسرع وقت آزاد کند.
اختصاصی صدای آمریکا: شلیک گاز اشک‌آور در بند چهار و وضعیت زندانیان دوتابعیتی
ناهید دلیلی، همسر شهاب دلیلی، زندانی دوتابعیتی که در اوین زندانی است به صدای آمریکا گفت او با همسرش حرف زده و این زندانی دوتابعیتی سالم است.
یک منبع دیگر هم به صدای آمریکا گفت: «حال همه بازداشتی‌ها در بند چهار اوین خوب است، از گاز اشک‌آور در این بند استفاده شد، اما تیراندازی و یا آتش‌سوزی در بند اتفاق نیفتاد.» بر اساس این گزارش دیگر زندانیان دوتابعیتی یعنی «مسعود مصاحب، سیامک نمازی و کامران قادری در وضعیت خوبی به سر می‌برند.»
به گفته یک منبع آگاه، «درگیری به بند هفتم و هشتم کشیده شده بود و حتی در ورودی بندی که دوتابعیتی‌ها در آن بودند را باز کردند ولی هیچ‌کدام از آن خارج نشدند. مقداری بوی گاز اشک‌آور را آنجا حس می‌کردند که حتی چشمشان هم سوخته بود. در زمان شلوغی گاز را قطع کرده بودند ولی حالا وصل شده است. دستگاه‌های کارت‌خوان در جریان شلوغی‌ها خراب شده و زندانی‌ها امکان خرید از فروشگاه زندان ندارند. از چند شب قبل شلوغی شروع شده بوده و صدای شعارها از بندهای دیگر به گوش میرسید و شب گذشته حتی شماری از نگهبانان در آماده باش بودند.»
ندا، خواهر عماد شرقی دیگر زندانی دوتابعیتی که در بند هشت حضور داشت، به خبرنگار صدای امریکا گفت حال آقای شرقی خوب است و او به بند «دو الف» منتقل شده است.
- تجمع در مقابل زندان اوین
شماری از خانواده‌های زندانیان محبوس اوین روز یکشنبه در مقابل این زندان تجمع کردند. همچنین گزارش‌های ویدئویی نشان می‌دهد معترضان با ایجاد ترافیک در اتوبان صدر در شمال تهران از همشهری‌های خود می‌خواهند به معترضان ملحق شوند.
غزل عبداللهی، دختر عالیه مطلب‌زاده روزنامه‌نگار زندانی در «بند نسوان» اوین، در توییتی نوشت زندانی‌های این بند به تدریج در تماس‌های «خیلی کوتاه» با اطلاع‌رسانی درباره «وضعیت آشفته و درهم بند»، می‌گویند که سالم هستند.
- اعتراضات دانشجویی
بنا بر گزارش‌های شهروندی در روز یکشنبه، در حالی که بیش از چهار هفته از آغاز اعتراضات می‌گذرد، اعتراضات دانشجویی دست‌کم در شهرهای تهران، تبریز، و رشت ادامه دارد.
دانشجویان معترض در واکنش به آتش‌سوزی در زندان اوین آن را با واقعه سینما رکس آبادان مقایسه کردند و با شعار «باز سینما رکس دیگه، مردم پاشین بسه دیگه» به آن واکنش نشان دادند.
