انتشار پوستری برای تبلیغ چندهمسری، در شبکه‌های اجتماعی ایران جنجال به پا کرده است. این پوستر برای اطلاع‌رسانی در مورد برگزاری یک “کارگاه آموزشی مهارت‌های ارتباطی خانواده‌های چندهمسری” در شبکه‌های اجتماعی بسیار بازنشر شده است.
این دوره آموزشی را قرار است بنیادی به نام “موسسه وطن توحیدی حیات حُسنی” هفدهم آبان در تهران برگزار کند. این موسسه پیش از این دو کارگاه آموزشی مشابه را در اصفهان برگزار کرده است.
یکی از مدرسان این دوره در گفتگو با بی‌بی‌سی گفت که “این دوره آموزشی رایگان است و چندین تن از اساتید دانشگاه و روحانیون در برگزاری آن همکاری می‌کنند.”
به گفته مدرس این کارگاه آموزشی، “بودجه برگزاری این دوره را بعضی از نیکوکاران تامین می‌کنند که دغدغه تسهیل ازدواج دختران مجرد را دارند.”
- اسپانسر -
توجه به چند همسری چندی پیش با طرح موضوع در تلویزیون دولتی ایران در برنامه‌ای با عنوان “بدون توقف” بالا گرفت.
طرفداران این ایده آن را راه‌حلی برای ازدیاد جمعیت ایران و جلوگیری از پیر شدن میانگین سنی جمعیت می‌دانند. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران پیشتر در چندین سخنرانی بر ضرورت فرزندآوری بیشتر و نقش زنان در ازدیاد جمعیت تاکید کرده است.
خبرگزاری فارس روز دوشنبه (۱۳ آبان ۱۳۹۸/ چهارم نوامبر ۲۰۱۹) نقل قولی از آیت‌الله خامنه‌ای منتشر کرد که او حتی شوخی در این باره را “باعث دلسردی زنان” دانسته و انتساب فتوایی به خودش در مورد مستحب بودن تعدد زوجات را رد کرده است. در این خبر از رهبر ایران نقل شده که “اگر کسی در بیت رهبری همسر دوم اختیار کند اخراج می‌شود.”
پوستر جنجالی
تصویر پوستر جنجالی از کلاژ چند کارتون کار امین دریانورد تهیه شده است.
آقای دریانورد در اینستاگرام توضیح داد که این کلاژ بدون دخالت و رضایت او از ترکیب چهار اثر او تهیه شده است.
Iranian Television of Canada
بسیاری از کاربران که با سبک کار و شخصیت‌پردازی کارتونی آقای دریانورد آشنا بودند با انتشار این پوستر در اینستاگرام از او توضیح خواسته یا به او انتقاد کرده بودند. سبک کار آقای دریانورد بیشتر گرته‌برداری از سبک تصویرسازی کارتونیست‌های مالزی و اندونزی است برای به تصویر کشیدن زوج‌های مسلمان.
از جمله کسانی که به این پوستر و کارگاه آموزشی واکنش نشان داده شهیندخت ملاوردی، دبیر کل جمعیت حمایت از حقوق بشر زنان و دستیار پیشین رییس‌جمهور در امور زنان و حقوق شهروندی است. او در توییتی با اشاره به این پوستر، شعری از سعدی را نوشت: “گر تو قرآن بدین نمط خوانی، ببری رونق مسلمانی.”
این اظهارنظر خانم ملاوردی واکنش‌های متنوعی را در پی داشته است، از جمله بعضی او را به استاندارد دوگانه متهم کرده و پرسیده‌اند که “مگر چند همسری در دین اسلام نیست؟ مگر این مخالف شرع است؟”
اما تصویر دیگری نیز در توییتر بسیار بازنشر شده که باید آن را در ژانر پرطرفدار “کلیشه برعکس” قرار داد. این تصویر کلاژ دیگری است از شخصیت‌های کارهای آقای دریانورد ولی این بار یک زن را میان سه مرد نشان می‌دهد: موافقان و مخالفان “چندهمسری” تلاش می‌کنند در تبیین نظرات خود پشتوانه آماری معتبری ارائه کنند و هر دو گروه به آمارهای سرشماری سال ۱۳۹۵ اشاره می‌کنند.
موافقان چند همسری به اوج موارد تولد در اوایل دهه شصت (پیک جمعیتی) و “سن باروری” در زنان اشاره می‌کنند اما مخالفان، آنها را به قلب واقعیت متهم می‌کنند:
بعضی موافقان چند همسری فاصله سنی مرد و زن را در ازدواج، “طبق عرف” و با توجه به “سن باروری زن” پنج سال در نظر می‌گیرند و به عدد پنج میلیون زن مجرد در سن ازدواج در ایران می‌رسند. طبق استدلال این گروه، مردان دست‌کم پنج سال بزرگتر از این زنان، جمعیت به مراتب کمتری دارند و بنابر این آنها راه‌حل چندهمسری را برای این مورد ارائه می‌دهند. اما برخی مخالفان با کنایه آنها را به سوء‌استفاده از توصیه‌های دینی متهم می‌کنند و عرف بزرگتر بودن مرد از زن در ازدواج را زیر سئوال می‌برند و به آنها یادآوری می‌کنند که پیامبر اسلام با همسری ازدواج کرد که طبق روایات از خودش بزرگتر بوده است.
پنج سال در نظر می‌گیرند و به عدد پنج میلیون زن مجرد در سن ازدواج در ایران می‌رسند. طبق استدلال این گروه، مردان دست‌کم پنج سال بزرگتر از این زنان، جمعیت به مراتب کمتری دارند و بنابر این آنها راه‌حل چندهمسری را برای این مورد ارائه می‌دهند. اما برخی مخالفان با کنایه آنها را به سوء‌استفاده از توصیه‌های دینی متهم می‌کنند و عرف بزرگتر بودن مرد از زن در ازدواج را زیر سئوال می‌برند و به آنها یادآوری می‌کنند که پیامبر اسلام با همسری ازدواج کرد که طبق روایات از خودش بزرگتر بوده است.
یکی از کاربران توییتر ماجرا را از این زاویه دیده و به بحث چندهمسری انتقاد کرده است. آرش نوشته که مسئولان به جای فراهم کردن بستر ازدواج آسان‌تر مانند فرهنگ‌سازی برای ازدواج کم‌هزینه و تامین مسکن مناسب و تسهیلات، “راه حلشون این بوده که اونایی که یک زن دارن، یکی دیگه هم بگیرن.”
