در حالی که بهای دلار در بازار آزاد ایران از ۵۰ هزار و ۶۰۰ تومان گذشته، تجمع اعتراضی در بازار تهران علیه سیاستهای اقتصادی دولت برگزار شده است. ابراهیم رئیسی هم از همه دستگاههای اجرایی خواسته تا از سیاستهای بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز و طلا حمایت کنند.
براساس تصاویر منتشره از بازار تهران، امروز چهارشنبه شماری از معترضان شعار سر دادند «دلار شده ۵۰ تومن، کی پا میشی هموطن؟». پیش از این در شبکههای اجتماعی برای اعتصاب و اعتراض به بحران ارزی فراخوانهایی منتشر شده است.
همزمان با این اعتراضها و ادامه سقوط ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی، نهادهای اجرایی و قانونگذاری ایران به تحولات بازار ارز واکنش نشان دادند.
روز گذشته، دوم اسفندماه «مرکز مبادله ارز و طلای ایران»، بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار فعالیت رسمی خود را در حوزه معاملات ارزی (اسکناس و حواله) آغاز کرد.
رئیس جمهور ایران در جلسه هیات دولت اظهار امیدواری کرد که با راه اندازی این مرکز جلوی افزایش قیمت دلار در بازار آزاد گرفته شود.
بخشی از اعتراضها، بخصوص در شبکههای اجتماعی و رسانهها متوجه وزیر اقتصاد است.
روز گذشته احسان خاندوزی در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید درباره برخی مشکلات اقتصادی و نرخ برخی کالاها از جمله خودرو یا گوشت و تخم مرغ چه برنامهای دارید؟ گفته بود «آمادگی پاسخ به سؤال شما را ندارم و در جلسه بعد توضیح میدهم».
امروز وزیر اقتصاد به این اعتراضها واکنش نشان داد و آن را «شیطنت» رسانهها دانست. او امروز به خبرنگار ایسنا درباره نرخ ارز گفت « نرخی که در کانالهای کاغذی معاملات تلگرامی و قمار انجام میشود هیچ ارتباطی با تجارت کشور ندارد».
قرار بود که در مجلس شورای اسلامی جلسهای با حضور معاون اول رئیس جمهور و رئیس بانک مرکزی برگزار شود اما یکی از نمایندگان مجلس خبر داد که در جلسه امروز «آقای مخبر معاون اول رئیس جمهور نمیتوانست در مجلس حضور پیدا کند، همچنین مادر همسر آقای فرزین رئیس بانک مرکزی فوت کرده و ایشان هم امکان حضور در جلسه را نداشت».
گفته شده این جلسه سه روز به تعویق افتاده و قرار است در ششم اسفندماه نوسانات بازار ارز در یک جلسه غیر علنی در مجلس بررسی شود.
تورم ۵٣ درصدی در ایران
همزمان با صعود توقفناپذیر نرخ ارز در ایران، روز گذشته مرکز آمار در تازهترین گزارش از میزان تورم در ایران اعلام کرد: «نرخ تورم نقطهای در بهمن ماه ۱۴۰۱ به عدد ۵۳/۴ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۵۳/۴ درصد بیشتر از بهمن ۱۴۰۰ برای خرید یک مجموعه کالاها و خدمات یکسان هزینه کردهاند».
مطابق این گزارش نرخ تورم ۱۲ ماهه ۴۷/۷ درصد ارزیابی شده است.
این هشتمین ماه پیاپی است که تورم سالانه بالای ۴۰ درصد است.
بیشترین افزایش قیمت در گروه خوراکیها و آشامیدنیها بوده، جایی که کالاها ۶۸ درصد نسبت به دوازده ماه قبل گرانتر شدهاند.
بهای روغن و چربیها بالای ۲۰۰ درصد افزایش یافته، یعنی قیمت این گروه از خوراکیها بیشتر از سه برابر شده است.
شاخص بهای شیر، پنیر و تخم مرغ ۸۲ درصد بالا رفته و نان و غلات هم ۷۶ درصد بالا رفته است.
روزنامهها و «رولت روسی»
تیتر اکثر روزنامههای امروز ایران به سیاستهای اقتصادی و ارزی کشور اختصاص داشت.
روزنامه اعتماد امروز با اشاره به گزارش مرکز آمار ایران نوشته «تورم کالاهای خوراکی از ابتدای تابستان و تحت تأثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به ۸۶ درصد هم رسید… حالا در آذرماه، تورم کالای خوراکی به ۶۵.۳ درصد رسیده است. البته که این رقم همچنان تورم بسیار بالایی محسوب میشود؛ اما اگر از وزیر اقتصاد یا رییس کل بانک مرکزی بپرسید شاید بگویند بهتر از تورم ۸۶ درصدی است».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه گزارش خود نوشته «رکوردشکنی هجده ماهه تورم غیرخوراکی در حالی رخ داده که روند کلی تورم در اثر رشد فزاینده نقدینگی و بالا رفتن سهم «پول» از نقدینگی شکل گرفته است و حالا به علت انتظارات تورمی بالا (با رسیدن به سه ماهه پایانی سال) در سطوح جدیدی ماندگار شده است».
روزنامههای «آرمان ملی» و «آفتاب یزد» نیز که نزدیک به اصلاح طلبان هستند با تیتر «رولت روسی» و «سیاست روسی بانک مرکزی» به بررسی سیاستهای جدیدی ارزی بانک مرکزی برای مقابله با افزایش قیمت دلار واکنش نشان داند و گفته شده «بانک مرکزی در بسته جدید ارزی از تجربه روسیه در بازگرداندن ارزش روبل استفاده کرده است».
روزنامه آفتاب یزد براساس تجربه سیاست پولی روسیه در جنگ اوکراین نوشته «براساس این مدل و بسته جدید ارزی کل منابع ارزی حاصل از صادرات اصطلاحاً زیر کلید بانک مرکزی قرار میگیرد. این مدل که اجرای موفق آن به وسیله دولت روسیه موجب شد روبل پس از ریزش اولیه در قضیه جنگ اوکراین ظرف یک ماه، ارزش خود را بازیابی کند… برخی از تاثیرگذار بودن این سیاست حرف میزنند ولی عدهای دیگر بر این اعتقاد هستند که مسائل اقتصاد ایران باید به صورت بنیادین حل شود و چنین سیاستهایی مسکنهای کوتاه مدت هستند».
روزنامه آرمان ملی نیز میگوید دولت قبلا نیز با تشکیل مراکزی با نامهای مختلف تلاش کرده بود که قیمت بازار ارز را در اختیار خودش در آورد اما تجربه ناموفقی بوده است اما از قول بعضی از کارشناسان ابراز امیدواری کرده که با راهاندازی «مرکز مبادله ارز و طلا»، «حباب سکه و طلا» از بین برود و «با تخصیص ارز نيمایی به دارو و اقلام اساسی وضعيت اقتصاد و بازار ارز تا اندازهای سامان يابد».
همچنین روز گذشته بانک مرکزی ایران از توقف فروش ارز با کارت ملی خبر داد.
بانک مرکزی اعلام کرد مرکز مبادله طلا و ارز ایران ۶۸ نوع قلم خدماتی تأمین ارز انجام خواهد شد و مردم برای دریافت این ارز باید به کارگزاریهایی که بانک مرکزی معرفی میکند مراجعه کنند و در زمان مشخصی ارز خود را دریافت میکنند. در آینده صرافیهای بانکی و تضامنی نیز به این کارگزاریها اضافه خواهد شد.
طبق تصمیم جدید بانک مرکزی؛ برای مسافرتهای زمینی۳۰۰یورو و مسافرتهای هوایی۵۰۰یورو اختصاص داده شده است؛ ارز مسافرتی در پشت گیت فرودگاهها به مسافران تحویل داده خواهد شد.