محمد الهداد، معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر ایران ماینرهای غیر مجاز را یک عامل افزایش «ناترازی» و کمبود برق در ایران دانسته و گفته است دستگاههای استخراج رمزارز «روزانه هزار تا ۲ هزار مگاوات برق مصرف میکنند.»
آقای الهداد با وعده تشدید برخورد با مراکز استخراج غیرقانونی رمزارز و جمعآوری ماینرهای غیرمجاز از شهروندان خواسته است که هرگونه استخراج غیرمجاز رمزارز را گزارش دهند و از یک میلیون تومان تا سقف ۵۰ میلیون تومان پاداش بگیرند.
او گفته است که محدودیت سوخت نیروگاهها در فصل زمستان و مصارف غیرمجاز دیگر هم عامل مشکل هستند و «نمیتوان گفت که تنها دلیل ناترازی برق، ماینرهای غیرمجاز هستند.»
این مقام صنعت انرژی ایران میگوید دستگاههای ماینرهای غیرمجاز در بخشهای عمومی از جمله روستایی، کشاورزی، خانگی شهری، کارگاههای کوچک و مغازهها استفاده میشوند.
او افزایش جهانی «قیمت رمزداراییها و دلار» را در گسترش این پدیده مهم دانسته و افزوده است که اگر وسیلهای در خانه «حداکثر ۵ بار در روز آن هم به مدت ۱۰ دقیقه استفاده شود، حداکثر یک تا ۲ کیلووات برق مصرف میکند، در صورتی که مصرف یک ماینر با فعالیت شبانه روزی، ۳/۵ کیلووات است.»
به گفته او« ۹۵ درصد مزارعی که کشف میشوند، برق را به صورت غیرمجاز و از کابل شبکه بعد از کنتور دریافت میکنند و اصطلاحا برق دزدی میکنند» که این روند شناسایی آنها را سخت کرده است.
آقای الهداد توان مجموع ماینرهای غیرمجازی را که تا امروز شناسایی شده «بیش از ۸۰۰ مگاوات (معادل تولید یک نیروگاه بزرگ)» برآورد کرده و افزوده است: «بین هزار تا ۲ هزار مگاوات مصرف، ماینر فعال غیرمجاز دیگر در کشور باشد.»
او رشد ماینرها را در مناطق جنوبی ایران قابل توجه دانست.
قطع برق در ماههای اخیر در ایران به یک مشکل مزمن تبدیل شده است و سوزاندن سوخت آلودهکننده مازوت در نیروگاهها نیز مشکل دیگری است که صنعت انرژی ایران با آن روبرو است.
مقامهای دولتی بیتکوین و رمزارزهای دیگر را بخشی از مشکل میدانند و تعیین جایزه برای گزارش ماینرها تازهترین اقدام آنها برای مقابله با استخراج رمزارز است.
هفته گذشته صرافیهای رمزارز اعتراض کردند که بانک مرکزی ایران بدون اعلام قبلی درگاههای پرداخت آنها را بسته است.
تحریمهای گسترده و انزوای شبکه بانکی ایران باعث شده است که رمزارزها برای تبادلات مالی در ایران پرطرفدار باشند.
بیتکوین چیست؟
بیتکوین یک روش پرداخت دیجیتال است که بر مبنای رمزنگاری و با شبکهای از کامپیوترها ممکن میشود.
تراکنشهای بیتکوین میتواند به طور ناشناس انجام شود.
بیتکوین سکه، اسکناس، شرکت مالک واحد، بانک مرکزی یا هیچ مرکز دیگری مانند یک کامپیوتر و سِرور اصلی ندارد و پرداختها با تایید در سراسر شبکه انجام میشود.
کسانی که عقیده دارند تمرکززدایی به آزادی مالی منجر میشود به همین دلیل طرفدار بیتکوین هستند، اما همین ویژگی باعث بیثباتی آن هم میشود و با موجهای روانی در بازار، قیمت آن نوسان زیادی دارد.
زنجیره بلوکی چیست؟
هر بیتکوین زنجیرهای دیجیتال از سوابق تراکنش دارد (blockchain) که به صورت توزیعشده روی شبکه ذخیرهسازی و به روزرسانی میشود.
همه رمزارزها بر پایه فناوری زنجیره بلوکی ساخته شدهاند. انافتی یا همان رمزکلید یکتا نیز فناوری مشابهی دارد.
این زنجیره مانند کاغذی است که جدولبندی شده است و همه خریدها و فروشهای رمزارز رویش ثبت میشود. آنها در زنجیرهای از بلوکهای به هم پیوسته چیده شدهاند و نامش هم از همین میآید.
هر تراکنش رمزارز جدا جدا توسط شبکهای عظیم از داوطلبانی که با استفاده از نرمافزارهای رایانهای صحتش را تایید میکنند روی زنجیره بلوکی ثبت میشود.
ماینر چیست؟
کامپیوترهایی که جزو شبکه بیتکوین هستند و تراکنشها را ضبط و تایید میکنند، میتوانند در ازای آن با حل مسائل ریاضی ویژه بیتکوینهای جدید استخراج کنند.
مشوقی که باعث میشود کاربران شبکه بیتکوین دست به چنین کاری بزنند این است که اولین نفری که تراکنش را تایید کند بیتکوین دریافت میکند.
با رشد ارزش بیتکوین در سالهای اخیر پردازشگرهای ویژهای برای استخراج آن طراحی و ساخته شدهاند که به آنها ماینر (معدنکار) میگویند.
با توجه به دشواری فزاینده حل مسائل ریاضی مرتبط با بیتکوین، برخی چندین ماینر را همزمان به کار میگیرند تا شانس خود برای کسب بیتکوین جدید را بالا ببرند.
این فرایند بالقوه سودآور جنجالی هم هست، چرا که رقابت کامیپوترها برای بهروز کردن زنجیره بلوکی در کوتاهترین زمان ممکن کاری بسیار انرژیبر است.