گیاهخواران از جمله افرادی هستند که بیشتر از دیگران در معرض کمبود مواد معدنی در بدنشان قرار دارند به همین جهت مصرف برخی خوراکیها در فصلهای سرد به این افراد توصیه میشود.
زینک (Zinc) مادهای است که کمبود آن در بدن نشانههایی را ایجاد میکند.
زینک پس از عنصر آهن از جمله ضروریترین مواد برای حفظ سلامت و کارکرد مناسب اعضای بدن است. روی بر سلامتی پوست، مو، دندان و ناخن ها اثر میگذارد و سبب تقویت سیستم ایمنی بدن میشود.
براساس پژوهشها زینک بر فعالیت بیش از ۳۰۰ آنزیم بدن موثر است که این آنزیمها باعث ایجاد واکنشهای بیوشیمیایی در بدن میشوند.
آمارهای سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد بیش از ۳۱ درصد از مردم در سراسر جهان دچار کمبود زینک هستند که به ویژه در مادران باردار میتواند سبب ابتلای جنین به انواع بیماری ها، نقص مادرزادی و زایمان زودرس شود.
گیاهخواران از جمله افرادی هستند که بیشتر از دیگران در معرض کمبود ماده معدنی زینک در بدنشان قرار دارند، زیرا به دلیل تنوع غذایی خاص خود دارای میزان بالای اسید فیتیک (phytic acid) دربدن خود هستند که مانع جذب زینک میشود؛ فیتیت در خوراکی هایی همچون گندم کامل، حبوبات و دانههای روغنی وجود دارد.
برخی بیماریها از جمله اگزما و پسوریازیس هم با افزایش گردش خون سلولی سبب کمبود زینک در بدن میشوند، مصرف نکردن و یا کمبود مصرف غذاهای حاوی گوشت قرمز نیز می تواند باعث کاهش زینک در بدن شود، زیرا جایگزینهای گوشت قرمز حاوی مقدار بسیار کمی زینک هستند.
کمبود زینک همچنین سبب سرماخوردگی، دیر خوب شدن زخم ها، خستگی و حتی ناباروری در افراد میشود.
از جمله نشانههای کمبود زینک در بدن میتوان موارد زیر را نام برد.
ریزش و کم پشتی موهای سر، وجود نقطههای سفید بر روی ناخن ها، وجود آکنه و جوش صورت در محل چانه، کدر شدن رنگ دندان ها، سفید شدن پوشش روی زبان، بوی دهان نامطبوع، التهاب لثه، بروز زخم در دهان و لثه ها، تب خال، پوکی و نرمی استخوان از مهمترین این نشانهها است.
بر این اساس کارشناسان به افراد توصیه میکنند مواد غذایی به ویژه پروتئین حیوانی شامل گوشت گاو، گوسفند، مرغ و ماهی های روغنی در رژیم غذایی روزانه خود داشته باشند.
زینک پس از عنصر آهن از جمله ضروریترین مواد برای حفظ سلامت بدن است
از جمله دیگر خوراکی های حاوی زینک می توان قارچ، پنیر، بادام، اسفناج و سیر را می توان نام برد.
براساس پژوهشها زنان در سنین باروری حداقل باید روزی ۴۰ گرم گوشت قرمز مصرف کنند تا دچار کم خونی و کمبود زینک نشوند.
کارشناسان مهم ترین منبع تامین زینک به جز مواد غذایی طبیعی را در مکملهای تغذیهای میدانند که با نظارت پزشک و انجام آزمایش خون میتواند برای رفع نیاز بدن به این ماده ضروری مورد استفاده قرار گیرد.