هشت چهره سرشناس مخالف حکومت جمهوری اسلامی ایران در نشستی مشترک در واشنگتن دیدگاههای خود را درباره «آینده جنبش دموکراسی ایران» مطرح کردند. تاکید آنها بر «همبستگی» با وجود اختلافنظرها برای رسیدن به هدف نهایی یعنی سقوط جمهوری اسلامی ایران بود.
در این نشست اعلام شد که متنی مشترک با عنوان «منشور همبستگی و سازماندهی برای ایران» با تاکید بر اصول مشترک بر مبنای حقوق بشر و برابری انسانها تهیه شده که تا پایان ماه میلادی جاری منتشر خواهد شد.
بخشهایی از اصول این منشور را مسیح علینژاد خواند و حامد اسماعیلیون هم گفت که راهنمایی و متن از داخل ایران آمده است.
در ابتدای نشست به درخواست شرکتکنندگان، حاضران یک دقیقه به احترام قربانیان چهار دهه حکومت جمهوری اسلامی سکوت کردند.
از هشت چهره شرکت کننده در این نشست شیرین عبادی، عبدالله مهتدی و گلشیفته فراهانی به صورت مجازی پیام فرستادند که خانم فراهانی به نمایندگی از علی کریمی به طور مشترک صحبت کرد. چهار نفر دیگر شامل حامد اسماعیلیون، مسیح علینژاد، نازنین بنیادی و رضا پهلوی در جلسه حضور داشتند و به سوال خبرنگاران پاسخ دادند.
همزمان با این نشست یک روز قبل از سالگرد پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، در داخل ایران شماری از مخالفان جمهوری اسلامی از پنجرهها شعار مرگ بر خامنهای دادند و مدافعان حکومت هم همراه با آتشبازی و چراغانی فریاد اللهاکبر سر دادند.
عبادی: ایستگاه آخر سقوط جمهوری اسلامی است
شیرین عبادی، وکیل و برنده نوبل صلح سخنانش را با نام زن، زندگی، آزادی شروع کرد و گفت این قطار که با مرگ مهسا امینی شروع شد، سر ایستادن ندارد و ایستگاه آخر آن سقوط رژیم جمهوری اسلامی است.
او در سخنانش حکومت ایران را «بیلیاقت و ستمکار، خونخوار و جنایتکار» خواند و گفت چون «ما همه یکدست نبودهایم» این حکومت دوام داشته است. او گفت همه شکل این حکومت از اصلاحطلب و اصولگرا به آزمایش گذاشته شده و عمر مردم تلف شده است و وقت آن است که «بگوییم دیکتاتور به پایان سلام کن.»
خانم عبادی تاکید کرد الان وقت دعوا بر سر این نیست که حکومت سلطنت بهتر است یا جمهوری بلکه «حفظ یکپارچگی سرزمین ایران با احترام به تکثر مذهبی و قومی خواست همه» است و اختلافها را باید بر سر صندوق رای گذاشت.
مهتدی: برابری و رفع تبعیض در فردای ایران
بعد از آن سخنان عبدالله مهتدی، رهبر حزب کومله کردستان، پخش شد که او هم به نام زن زندگی آزادی سخنانش را شروع کرد و گفت روز مرگ مهسا کردستان سکوت نکرد و حجاب اجباری را آتش زد.
او تاکید کرد که کردستان بعد از مرگ مهسا امینی خاموش نماند و «الهامبخش» انقلاب برای آزادی در سراسر ایران شد.
آقای مهتدی گفت: «جمهوری اسلامی برای دههها روایت دروغینی از مردم کردستان ساخته و پرداخته بود و با زدن انواع انگها جوانان بیگناه ما را اعدام میکرد اما فقط طی چند هفته در انقلاب زن زندگی آزادی قلعه دروغ رژیم فرو ریخت و کردستان نماد همبستگی و چشم و چراغ همه ایران شد.»
او گفت: «تنها دشمن مشترک که کمر به نابودی همه بسته جمهوری اسلامی است. این انقلاب انقلاب همبستگی است. برای پیروزی باید همبسته و همدل بمانیم و نوک پیکانها در سراسر ایران تنها و تنها جمهوری اسلامی را نشانه بگیرد.»
رهبر حزب کومله کردستان گفت: «همه ما خواهان برابری، رفع تبعیضها و عدم تکرار هر نوع ستمی در فردای ایران هستیم و با پذیرش تنوع و تکثر و احترام به هویتهای گوناگون در ایران دموکراتیک فردا، امروز در کنار هم میایستیم. تنها دشمن مشترک ما و نیرویی که کمر به نابودی همه با بسته، جمهوری اسلامی است.»
فراهانی و کریمی: صحبت درباره شکل حکومت آینده خیانت است
سپس گلشیفته فراهانی، بازیگر و فعال حقوق بشر از اروپا از طرف خود و علی کریمی، کاپیتان سابق تیم ملی فوتبال ایران، صحبت کرد و گفت جایگاه من وعلی به خاطر لطف همه مردم است. ما سیاستمدار نیستیم، اما امروز صدای شما را با تمام قدرت فریاد میزنیم. نه سهمی از این انقلاب میخواهیم نه جایگاهی. این سهم و جایگاه مال مردم است و ما فقط انعکاس صدای شما هستیم.
او سپس از روی متن خواند که همه وظیفه دارند حول محور سقوط جمهوری اسلامی حرکت کنند و کسی نظر شخصی خودش را نگوید و صحبت درباره شکل حکومت آینده خیانت به مردم است و باید مردم بعد از سرنگونی جمهوری اسلامی درباره آن تصمیم بگیرند.
خانم فراهانی گفت که حکومت جمهوری اسلامی به ما دموکراسی و آزادی را یاد نداده و ما باید خودمان تمرین کنیم.
علینژاد: منشور مانند چتری برای مطالبات اکثریت مردم ایران است
در ادامه مسیح علینژاد، بنیانگذار کمپین آزادیهای یواشکی پیش از شروع سخنرانی با مردم زلزلهزده خوی ابراز همدردی کرد. او گفت: «در تاریخ ۲۵ شهریور در تقویم ایران یک دختر ۲۲ ساله به نام مهسا یا ژینا امینی فقط به خاطر نپوشیدن حجاب کامل به قتل رسید. ما او را به یاد میآوریم که یک دست جادویی بر سنگ قبرش نوشت که نام او اسم رمز انقلاب خواهد شد.»
او همبستگی را عنصر اصلی و رمز مقابله با جمهوری اسلامی خواند و گفت برای این همبستگی باید بر اصولی حداقلی توافق کرد که در شکل یک منشور و متن مشترک تهیه میشود.
خانم علینژاد از تهیه این متن مشترک یا منشور برای اتحاد میان گروههای مختلف اپوزیسیون خبر داد و گفت «مشغول جمع کردن اصول این منشور هستیم تا چون چتری مطالبات اکثریت ایرانیان را در بر بگیرد.»
او گفت این منشور بر اساس اعلامیه حقوق بشر و رفع تبعیضها با حفظ یکپارچگی ایران و تاکید بر تنوع و تمرکززدایی از قدرت تهیه میشود تا «هر ایرانی خود را در آن ببیند و با انقلاب زن زندگی آزادی همراه شود.»
مسیح علینژاد به نمایندگی از سایر شرکتکنندگان گفت اینک به پایان این کار برای تدوین منشور همبستگی و سازماندهی برای ایران نزدیک شدهاند و امیدوار هستند تا پایان ماه فوریه این منشور تهیه شود.
او تاکید کرد از کردستان تا بلوچستان و از خوزستان تا آذربایجان همه خواهان برابری حقوقشان هستند.
اسماعیلیون: با دادخواهی باید زخمهای سرزمین ما التیام یابد
حامد اسماعیلیون، نویسنده، دندانپزشک و سخنگوی خانوادههای هواپیمای ۷۵۲ در ابتدای سخنان کوتاهش به خانوادگانی سلام کرد که در پنج ماه گذشته عزیزانشان را از دست داده و به صف دادخواهان پیوستهاند.
او چهار خواسته اصلی انقلاب را آزادی، دادخواهی، عدالت اجتماعی و عدالت محیط زیستی خواند.
آقای اسماعیلیون گفت بعد از سقوط جمهوری اسلامی باید کمیتههای حقیقتیاب به تکتک جنایات از آتشسوزی سینما رکس گرفته تا کنون رسیدگی کند و «زخمهای سرزمین ما التیام پیدا کند.»
بنیادی: به نقطه تاریخی رسیدیم
نازنین بنیادی، بازیگر و فعال حقوق بشر، در سخنانش تاکید کرد که این یک لحظه تاریخی برای ایران است و خیلی مفتخر است که در کنار این گروه نشسته است.
او گفت که «رنگین کمان» کیان پیرفلک، پسر ۹ سالهای که در خودرو در ایذه کشته شد، نمادی از تکثر این انقلاب است که همه را در برمیگیرد.
او تاکید کرد که این گردهمایی فقط یک نقطه شروع است پیش آن که یک منشور یا یک نقشه راه مشترک برای رسیدن به یک دموکراسی سکولار تدوین شود و نظامی بر اساس حمایت حداکثر مردم شکل بگیرد. چیزی که به گفته خانم بنیادی ۴۴ سال از همه مردم ایران دریغ شده است.
او ابراز امیدواری کرد که این اتفاق نقطه شروعی معنادار برای ایران باشد.
خانم بنیادی در بخشهایی از نشست هنگام شنیدن سخنان مسیح علینژاد و سایر سخنرانان اشک میریخت.
پهلوی: وقتش رسیده آستینها را بالا بزنیم و شروع کنیم
رضا پهلوی، فرزند آخرین شاه ایران که سالها است مواضعی در دفاع از حقوق بشر و ایران دموکراتیک و سکولار میگیرد، آخرین سخنران بود که گفت: «در این ۴۲ سال مبارزه در ایران و همچنین سایر نقاط جهان به این برآیند رسیده که دو دسته را در عرصه میبیند؛ دسته اول که کینه دارند و ممانعت میکنند از همکاری. و دسته دوم همه کسانی که میخواهند جزئی از راه حل باشند و با هم کار کنند، در عین حال که اختلاف نظر دارند و این اختلاف به معنای دشمنی نیست. »
او گفت با گروه اول کاری ندارد اما برای گروه دوم زمان آن رسیده که اختلافها را کنار بگذارند و اولویتها را در نظر بگیرند و به فکر نکته اساسی که آزادی و سربلندی هموطنان است، تلاش کنند. به آن امید که روزی که ایران آزاد شود، تک تک شهروندان از هر گرایش قومی و جنسی بدانند که در برابر قانون و برای بازسازی ایران با هم برابر هستند. وقت آن رسیده که از شعارها بگذریم و آستینها را بالا بزنیم و کارمان را شروع کنیم.
استقبال از بیانیه میرحسین موسوی
در بخش پرسش و پاسخ خشایار جنیدی، خبرنگار بیبیسی فارسی از شرکتکنندگان درباره بیانیه میرحسین موسوی و شباهتهایش با منشور پرسید و اینکه چقدر زمینه همکاری وجود دارد.
رضا پهلوی پاسخ داد راه حلش مشارکت حداکثری مردم است که راه آزادی را هموارتر میکند و هرچقدر بیشتر زمینه ریزش از حکومت فراهم شود، راه فروپاشی جمهوری اسلامی فراهمتر میشود.
او تاکید کرد: «همه کسانی که به این نتیجه برسند که اصلاحات راه خروج از این بنبست نیست مسلما استقبال خواهیم کرد و بهتر و سریعتر ما را به مرحله فروپاشی نظام خواهد رساند. »
به گفته او هرچه زمینه مشارکت حداکثری بیشتر فراهم شود، «قشر خاکستری» هم بیشتر به این انقلاب خواهند پیوست.
نازنین بنیادی هم ادامه داد که رژیم بر سر قدرت مانده به خاطر اختلافهایی که ایجاد کرده است و باید نشان داد که چنین چیزی واقعیت ندارد.
مسیح علینژاد هم ادامه داد که در ملاقاتهایش با سران کشورهای دموکراتیک تاکید کرده که رهبران واقعی مثل نسرین ستوده، نرگس محمدی، اسماعیل بخشی، حسین رونقی، مجید توکلی و فهرست بسیار بلندی از زندانیان هستند که به گفته او «بهتر از این آخوندهای عقبافتاده» میتوانند کشور را اداره کند.
او گفت مثل بقیه حاضران شجاعت این را ندارد که مستقیم از بیانیه میرحسین موسوی حمایت کند چون با انتقاد خانوادههای داغدار مواجه خواهد شد اما شاید میرحسین موسوی کسی باشد که بتواند در ریزش نیروهای داخل نظام کمک کند اما بعدا باید کمیته حقیقتیاب تشکیل شود.
حامد اسماعیلیون هم گفت که باید از بیانیه میرحسین موسوی استقبال کرد.
در ادامه بخش پرسش و پاسخ از چهار سخنران که در دانشگاه جرج تاون حاضر بودند، حامد اسماعیلیون در پاسخ به این سوال که آیا انقلاب خاموش شده است گفت «همه میدانیم که انقلاب فراز و نشیب دارد و در یک ماه و یک شب به نتیجه نخواهد رسید. انقلاب در مدت محدودی به نتیجه نخواهد رسید ولی باید پذیرفت که از یک جایی نمی شود به گذشته برگشت.»
آقای اسماعیلیون تاکید کرد که این موج با شدت بیشتر بازخواهد گشت و گفت ساده لوحانه است فکر کنیم که مردم از انقلاب گذشتند.
مسیح علینژاد گفت انقلاب شکلهای مختلف دارد و اینکه مردم در خیابان نیستند به معنای تمام شدن آن نیست.
«متن و راهنمایی از داخل ایران میآید»
سمیرا قرائی، خبرنگار ایران اینترنشنال از شرکتکنندگان درباره حمایت کشورهای خارجی و تاثیر آن پرسید و اینکه با این منشور همبستگی آیا به شکل رسمی نقش رسمی رهبری اعتراضات را میپذیرند یا درباره داخل ایران فراخوان خواهند داد؟
مسیح علینژاد درباره تاکید بر جلب حمایت خارجی پاسخ داد تا زمان آماده شدن منشور باید فشارها را بر کشورهای خارجی افزایش داد: «سفرهای بعدی ما به جای اینکه تنها باشد باید در کنار هم باشد و جامعه جهانی باید ببیند که ما آمادهایم برای جهان بدون جمهوری اسلامی. جامعه جهانی باید ببیند ما با اینها تفاوت داریم و واقعا فرق داریم. جامعه جهانی باید ببیند برنامه ما برای آینده چه است. گام بعدی ما دیدار مشترک با رهبران کشورهای غربی است تا خودشان را آماده کنند برای یک ایران بدون جمهوری اسلامی و بدون داعش.»
حامد اسماعیلیون هم درباره هدایت و رهبری انقلاب گفت: انقلاب باید در ایران رخ بدهد. اگر به پنج ماه گذشته نگاه کرده باشید نسل جوان هدایتکننده اعتراضات در ایران است. دهه هشتادیها خواهان زیر و زبر کردن همه نرمهای اجتماعی هستند… نسل قبلی نگران چیزهای دیگر مثل استبداد و بینظمی و تجزیه هستند. ما باید این نگرانیها را رفع کنیم. از دید من این نگرانیها وجود ندارد. در صورتی که بتوانیم هزینههای انقلاب را با کمک هم برای مردم به کمترین کاهش دهیم.»
او با تاکید بر جنبشهای خشونتپرهیز از آزادی فرهاد میثمی که بر این نوع مبارزه تاکید میکند، ابراز خوشحالی کرد.
حامد اسماعیلیون گفت: «تمام راهنماییها و حتی تشکیل شدن این جمع با کمک فعالان داخل ایران بوده است. راهنماییها و حتی متن از داخل ایران میآید و ما فقط آن را به بحث گذاشتهایم.»
او در پاسخ به این سوال که آیا این گروه قصد دارد فراخوان اعتصاب بدهد، گفت ما نمیخواهیم از کارگران که مشکل معیشت دارند درخواست اعتصاب کنیم مگر آنکه برای آن برنامهریزی و شبکهسازی در داخل ایران انجام شده باشد. او گفت برای این کار نه به سالها که به هفتهها برنامهریزی نیاز است.
۱۰۰ روز اول بعد از سقوط جمهوری اسلامی چطور خواهد بود؟
رضا پهلوی ادامه داد: «جهان باید بفهمد که ما متخصصان زیادی داریم در حوزههای مختلف که نه تنها میتوانند مسیر گذار به سوی آینده را مشخص کنند بلکه مسیر بازسازی کشور را در آینده تعیین کنند.»
او از ضرورت مشارکت فعالان مدنی و زندانیان سیاسی در داخل ایران برای این کار تاکید کرد. و گفت نقش این گروه انتقال این خواسته است از طرف کسانی که نمیتوانند آزادانه از داخل ایران صحبت کردند. نکته دوم همانطور که حامد اشاره کرد، تعیین مکانیزم و لوازمی برای این کار است.
او به خبرنگاران وعده داد که بهزودی این مکانیزم را که از داخل ایران و بخش خصوصی میآید، خواهند دید.
رضا پهلوی مثال زد که «باید مشخص شود ۱۰۰ روز اول بعد از سقوط جمهوری اسلامی، نهادهای اساسی و کشور چطور اداره خواهد شد. »
تینا قاضیمراد از تلویزیون من و تو پرسید چرا مانند عبدالله مهتدی از اقلیتهای قومی و جنسیتی و مذهبی دیگر مثلا بلوچها دعوت نشده است.
حامد اسماعیلیون جواب داد که بحث حذفی در میان نیست و این قدمهای اول است و باید منتظر باشید ما با همه گروهها و گرایشها صحبت خواهیم کرد. انقلاب یک کار شبانهروزی است و زمان زیادی را باید برای حرف زدن با گروهها و مردم و آوردن احزاب و گروههای دیگر اختصاص داد.
مسیح علینژاد هم توضیح داد که این انقلاب از کردستان آغاز شد و چه خوب است که خبرنگاران درباره اقلیتهای دیگر هم سوال میکنند.
رضا پهلوی از مبنای سوال ایراد گرفت و گفت «این اتوبوس مجانی است، نیازی نیست بلیت بخرید» و سپس توضیح داد: «این جا نیازی به دعوت نیست و در برای همه باز است و حتی قشر خاکستری ممکن است یک ماه یا یک سال دیگر بیاید. تنها شرط مشارکت قبول اصول مشترک است. چون بدون آن نمیتوانیم کار کنیم.»